عمل لگن چگونه انجام می شود؟
عمل لگن یا همان جراحی تعویض مفصل لگن، روشی جراحی بوده که به طور معمول برای تسکین دادن درد و همچنین بهبود عملکرد مفصل لگن، مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی عمل لگن و یا تعویض مفصل لگن برای بیمارانی استفاده خواهد شد که مشکلاتی از قبیل آرتروز، شکستگی و آسیب های لگنی دارند و از این آسیب ها رنج می برند. عمل لگن هم به صورت جزئی و هم به صورت کامل انجام خواهد گرفت و مفصل طبیعی لگن با پروتز لگن جایگزین خواهد شد. برای عمل لگن، بیمار بیهوش شده و یا مورد بی‌حسی موضعی قرار خواهد گرفت و پزشک جراحی را آغاز خواهد کرد. هنگام جراحی، پزشک برشی در ناحیه لگن ایجاد کرده و به مفصل آسیب دیده فرد دسترسی پیدا خواهد کرد. بهتر است بدانید که در جراحی و عمل لگن سر استخوان ران کاملاً برداشته می شود. چرا که این قسمت به علت بیماری و یا آسیب های وارد شده تخریب شده است. بعد از برداشته شدن سر استخوان ران، پروتزی فلزی و یا سرامیکی جایگزین سر استخوان ران خواهد شد که معمولاً با میله فلزی در استخوان ران ثابت خواهد شد.
مرحله بعدی در خصوص عمل لگن این است که سطح حفره لگن آماده می شود. در واقع با برداشتن غضروف و استخوان های آسیب دیده حفره لگن به صورت کلی آماده جایگذاری کاپی مصنوعی خواهد شد. به طور کلی کاپ های مصنوعی ساخته شده از فلز یا سرامیک هستند که در حفره لگن قرار خواهند گرفت و موجب حرکت طبیعی لگن خواهد شد.
در نهایت نیز بعد از جایگذاری پروتز‌ها در حفره لگن، جراح برشی که ایجاد کرده است را بخیه زده و بیمار به بخش مراقبت های بعد از عمل منتقل خواهد شد. دوره نقاهت و یا دوره بهبودی افراد معمولاً با فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی همراه است. انجام فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی موجب بهبودی سریع تر و برای بازگشت به حرکت طبیعی زندگی انجام می شود. بهتر است بدانید که عمل لگن می تواند تا حد زیادی کیفیت زندگی افراد را بهبود ببخشد و درد ناشی از آسیب دیدگی را به صورت کامل کاهش دهد.
عمل تعویض مفصل لگن برای چه کسانی نیاز است؟
این یکی از سوالات اساسی است که افراد در خصوص عمل لگن دارند. به طور کلی باید بگوییم که عمل تعویض مفصل لگن یا عمل لگن برای افرادی مناسب است که از درد شدید و ناتوان کننده لگن رنج می برند. در واقع افرادی که با درمان های غیر جراحی نتوانستند بهبودی کاملی در ناحیه لگن به دست بیاورند به طور حتم باید مورد عمل تعویض مفصل لگن قرار بگیرند. افرادی که از درد در ناحیه لگن رنج می برند، به صورت کلی مشکلاتی همچون آرتروز شدید، روماتیسم مفصلی و یا نکروز استخوانی دارند. افرادی که این مشکل را دارند، مفصل لگن به مرور زمان فرسوده و تخریب خواهد شد و همین مورد نیز باعث درد شدید، سفتی و کاهش تحرک لگن خواهد شد.
بهتر است بدانید که آرتروز یکی از شایع ترین دلایل تعویض مفصل لگن و انجام پروتز لگن می باشد. در واقع این بیماری باعث می شود که غضروف مفصل از بین رود و باعث تماس مستقیم استخوان با یکدیگر شود. تماس مستقیم استخوان ها با یکدیگر موجب درد و التهاب در این ناحیه می شود. افرادی که دچار شکستگی های شدید در ناحیه لگن شده اند ممکن است به جراحی لگن نیاز داشته باشند.
تعویض مفصل لگن به طور معمول برای افراد بالای ۵۵ سال انجام خواهد گرفت. چرا که آرتروز و سایر مشکلات مفصلی نیز در افراد بالای ۵۵ سال شایع تر است. البته در صورتی که افراد جوان تر نیز با آسیب های شدیدتری مواجه باشند مورد عمل جراحی قرار خواهند گرفت. در واقع اگر فعالیت های روزانه شما دچار محدودیت شدید شده و نمی توانید به راحتی راه بروید، بنشینید یا از پله ها بالا و پایین بروید، قطعاً مورد عمل جراحی لگن قرار خواهید گرفت.
در نهایت باید این نکته را ذکر کنیم که تصمیم گیری برای انجام عمل لگن و یا پروتز لگن بر اساس عوامل بسیار زیادی قرار دارد. این عوامل شامل میزان درد، کاهش کیفیت زندگی شما و ناتوانی در انجام کار های روزمره می باشد. در واقع هدف از عمل لگن و یا تعویض مفصل لگن کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل بیمار است تا بیمار بتواند به زندگی روزمره و فعال خود بازگردد.
درمان های جایگزین عمل لگن
برای عمل لگن درمان های جایگزینی نیز وجود دارد. در واقع اگر شما از جمله بیمارانی هستید که هنوز به مرحله ی جراحی نرسیده اید، می توانید از درمان های جایگزین عمل تعویض مفصل لگن و عمل لگن استفاده کنید. درمان های جایگزین عمل لگن موجب تاخیر یا جلوگیری از عمل خواهد شد. اما این در صورتی است که مفصل آسیب شدیدی ندیده باشد. از جمله درمان های جایگزین عمل لگن می توان به فیزیوتراپی، مصرف دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی، کاهش زن و درمان های مکمل، طب سوزنی، ماساژ درمانی و تغییر سبک زندگی اشاره کرد.
● از جمله درمان های جایگزین عمل لگن و یا پروتز لگن فیزیوتراپی می باشد. شما با انجام دادن تمرینات تقویتی و کششی می توانید به بهبود حرکت مفصل و عضلات اطراف لگن برسید.
● دارو های ضد التهابی همچون ایبوپروفن و یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب مفاصل گزینه ای بسیار مناسب می باشد.
● کاهش وزن از مهمترین روش های مدیریت درد مفصل لگن است که منجر به کاهش درد و بهبود حرکات افراد خواهد شد.
● استفاده کردن از طب سوزنی و ماساژ درمانی از جمله درمان های جایگزین عمل لگن محسوب می شوند.
● یکی از بهترین راه های جایگزین عمل لگن و یا تعویض مفاصل لگن تغییر دادن سطح زندگی می باشد. بهتر است در برنامه روزانه خود فعالیت هایی همچون شنا، دوچرخه سواری و ورزش های این چنینی را قرار دهید.
علت تعویض مفصل لگن
سوال مهم دیگر که در رابطه با عمل لگن می باشد این است که علت تعویض مفصل لگن چیست؟ به طور کلی تعویض مفصل دلایل مختلفی دارد که از مهمترین این دلایل می توان به درد شدید، کاهش عملکرد مفاصل و ناتوانی در فعالیت های روزمره اشاره کرد. اما از شایع ترین دلایل تعویض مفصل لگن می توان به آرتروز یا استئوآرتریت اشاره کرد. آرتروز یا استئوآرتریت مفصل لگن را به تدریج از بین خواهد برد و موجب می شود که استخوان ها به طور مستقیم با یکدیگر تماس پیدا کنند و این امر موجب درد التهاب و کاهش حرکت مفاصل خواهد شد.
بیماری دیگری که منجر به تعویض مفصل لگن خواهد شد آرتریت روماتوئید می باشد. بیماری آرتریت روماتوئید بیماری خود ایمنی بوده که باعث حمله سیستم ایمنی به مفاصل خواهد شد و این امر موجب التهاب شدید، درد و تخریب مفاصل خواهد شد. افرادی که منجر به بیماری آرتریت روماتوئید خواهند شد معمولاً به درمان دارویی پاسخ نخواهند داد و نیاز به جراحی پیدا خواهند کرد. بیماری بعدی، نکروز آواسکولار یا مرگ بافت استخوانی می باشد. بیماری نکروز آواسکولار باعث مرگ سلول های استخوانی شده و باعث فروپاشی مفصل افراد می گردد. در واقع افرادی که دچار شکستگی ها و یا آسیب های شدید لگن شده اند و خونرسانی بدن آن ها قطع شده در معرض شدید این بیماری قرار خواهند گرفت.
شکستگی لگن و آسیب های شدید وارد شده به مفصل باعث تخریب لگن خواهد شد و منجر به تعویض مفصل لگن می شود. بهتر است بدانید که در مواردی که شکستگی ها به خوبی جوش نخورده اند و یا بهبود نیابند جراحی و یا عمل لگن و یا تعویض مفصل لگن بهترین راه حل برای این آسیب می باشد. اگر از جمله افرادی هستید که درد شدیدی را تحمل می کنید و نمی توانید فعالیت های روزمره خود را انجام دهید، انجام دادن این جراحی می تواند شما را به زندگی و فعالیت روزمره خود بازگرداند.
اقدامات قبل از تعویض مفصل لگن
قبل از تعویض مفصل لگن بهتر است تا اقداماتی را انجام دهید. در واقع انجام دادن اقداماتی که قبل از تعویض مفاصل لگن انجام می دهید باعث می شود تا به خوبی جراحی شوید و خطرات هنگام جراحی نیز کاهش یابد. اقدامات شامل ارزیابی پزشکی، آماده‌سازی خانه و بدن بیمار و مشاوره با جراح می باشد.
شما ابتدا باید تحت ارزیابی کامل پزشکی قرار بگیرید و پزشک تاریخچه پزشکی شما را معاینه کند. آزمایش هایی از قبیل خون، ادرار و عکسبرداری یا ام آر آی نیز از مفصل لگن منجر می شود تا وضعیت کلی سلامت و میزان آسیب وارد شده را بررسی کنند. بعد از این مورد شما باید با جراح و متخصص بیهوشی مشورت کنید. شما به عنوان بیمار باید در مورد نوع بیهوشی خود با جراح مشورت کنید و مراقبت هایی که بعد از عمل نیاز است را از دکتر خود دریافت کنید. هنگام جراحی و چند روز قبل از جراحی نیاز است تا داروهای رقیق کننده خون همچون آسپرین را قطع کنید و در صورت مصرف سایر دارو ها با پزشک خود مشورت کنید.
بهتر است برای دوران نقاهت و بهبودی خود تجهیزات را به خانه بیاورید و از عصا و واکر و یا نصب دسته ها در حمام و توالت استفاده کنید تا برای استراحت در منزل دچار مشکل نشوید. بهتر است بدانید که تمرینات فیزیوتراپی قبل از عمل نیز منجر به تقویت عضلات و بهبود تحرک شما خواهد شد.
مدت زمان لازم جهت بهبودی پس از عمل لگن
مدت زمانی که برای بهبودی پس از عمل لگن برای افراد مناسب است، متفاوت بوده و به عواملی بستگی دارد. از جمله ای عوامل می توان به سلامت عمومی فرد، سن و برنامه های توانبخشی اشاره کرد. البته به طور کلی ۳ تا ۶ ماه استراحت و دوره بهبودی برای افراد تجویز خواهد شد.
در مرحله اولیه بهبودی، فرد ۲ تا ۴ روز در بیمارستان بستری بوده و تحت نظر پزشک می باشد تا زمانی که بتواند توسط واکر و عصا حرکت کند. در طی هفته های اول پس از قرار دادن پروتز لگن، فرد باید از انجام دادن فعالیت های سنگین خودداری کند. فرد در طی هفته های اول باید فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی را انجام دهد.
بعد از گذشت ۳ ماه، اکثر بیماران قادر اند تا فعالیت های عادی روزمره خود را انجام دهند. دقت داشته باشید که ادامه دادن فیزیوتراپی و انجام تمرینات تقویتی موجب می شود تا روند بهبود شما پس از قرار دادن پروتز لگن تسریع یابد. به طور کلی افراد پس از گذشت ۳ الی ۶ ماه، به بهبودی تدریجی خواهند رسید و می توانند بدون عصا حرکت کنند. اما بهبودی کامل افراد که شامل انجام دادن فعالیت های سنگین می باشد پس از گذشت ۶ ماه میسر است. در واقع این موضوع کاملا بستگی به شرایط شما دارد. اگر توصیه های پزشکی خود را انجام دهید و تمرینات فیزیوتراپی را نیز شرکت کنید، سریعتر بهبود پیدا خواهید کرد.
خطرات احتمالی تعویض مفصل لگن
همانطور که قطعا می دانید تمامی عمل های انجام شده برای بدن از عوارض و خطراتی برخوردار است. اما به طور کلی عمل پروتز لگن موفقیت آمیز بوده و موجب می شود تا فرد به زندگی عادی خود بازگردد. اما لازم است تا یک بیمار قبل از انجام دادن عمل لگن و یا قرار دادن پروتز لگن از خطرات احتمالی مطلع باشد و با داشتن اطلاعات کافی در این باره مورد عمل جراحی قرار بگیرد.
● از جمله شایع ترین خطراتی که در تمامی عمل های جراحی وجود دارد، عفونت می باشد. ممکن است عفونت در اطراف پروتز لگن ایجاد شود و در موارد حادتر نیاز به برداشتن پروتز باشد.
● لخته شدن خون در رگ های عمقی پا یکی از خطرات عمل لگن است. لخته های خون می توانند باعث آمبولی ریه نیز شوند.
● دررفتگی مفاصل در ماه های اولیه جراحی رخ خواهد داد. البته این اتفاق هنگامی رخ خواهد داد که پروتز لگن از حفره خارج شده باشد.
● ممکن است در طی مدت زمان پس بهبودی نیز پروتز لگن لق شده و دچار فرسودگی شود.
● آسیب به عروق خونی، درد مزمن، اختلاف طول پاها و آسیب به اعصاب از سایر خطرات ناشی از عمل لگن می باشد.
دقت داشته باشید که خطرات ذکر شده، خطرات نادری می باشند که نیاز به نگرانی نداشته و بهتر است با خیالی راحت اقدام به عمل جراحی کنید تا از درد بوجود آمده رهایی یابید.
مراقبت های بعد از عمل لگن
بعد از انجام دادن عمل و جراحی لگن، نیاز است تا مراقبت هایی انجام دهید که رکند بهبودی و دوران نقاهت شما سریعتر سپری شود.
● بهتر است تا درد خود را مدیریت کنید و از دارو های تجویز شده پزشک استفاده کنید.
● بعد از عمل به طور حتم از فیزیوتراپی استفاده کنید. انجام دادن تمرینات تقویتی موجب می شود تا روند بهبود سریعتر انجام گیرد.
● از انجام دادن حرکات ناگهانی و شدید خودداری کنید. همچنین از خم شدن زیاد و یا چرخش های ناگهانی نیز بپرهیزید.
● از داروهای رقیق کننده خون استفاده کنید تا دچار لخته های خونی نشوید.
● به صورت مرتب از زخم خود مراقبت کنید تا از عفونت جلوگیری شود. همیشه زخم خود را تمیز و خشک نگه دارید تا منجر به عفونت و آسیب های بعدی نشود.
بهتر است بدانید که با انجام دادن تمامی این نکات، می توانید ۳ الی ۶ ماه بعد به زندگی عادی و روزمره خود بازگردید.
عوارض عمل لگن
از عوارض عمل لگن و پروتز لگن می توان به عفونت، لخته شدن خون، دررفتگی مفاصل، لق شدن پروتز، اختلاف قد پاها، آسیب به اعصاب، آسیب به عروق خونی اشاره کرد.
● از جمله عوارض شایع پس از عمل های جراحی عفونت است که می توان با مراقبت های مرتب و همیشگی این مشکل را حل کرد.
● برای لخته نشدن خون پس از انجام عمل جراحی، بهتر است داروهای تجویز شده را مصرف کنید.
● برای جلوگیری از دررفتگی مفاصل از انجام دادن حرکاتی همچون خم شدن و یا چرخیدن جلوگیری کنید.
● با گذشت زمان ممکن است پروتز لگن شما دچار فرسودگی شود و نیاز به جراحی مجدد داشته باشد.
● ممکن است پس از عمل یکی از پا های شما کمی بلندتر از دیگری باشد. این مشکل با استفاده کردن از کش های مخصوص رفع خواهد شد.
● ممکن است در حین جراحی آسیب به اعصاب یا عروق خونی وارد شود که منجر به بی حسی و ضعف در پا خواهد شد.
