ورم زانو زمانی رخ می‌دهد که مفصل یا بافت‌های اطراف آن دچار التهاب شده و مایع اضافی، داخل یا اطراف زانو جمع میشود. دلیل این وضعیت واکنش بدن به آسیب‌دیدگی، استفادۀ بیش از حد از مفصل یا وجود یک عارضه و بیماری زمینه‌ای است. معمولاً ورم زانوی خفیفی که پس از آسیب‌دیدگی جزئی شروع میشود، با چند روز استراحت و انجام اقدامات اولیه برطرف میشود و خطرناک نیست. اما ورم مزمن زانو، احتمالاً پیامد یک آسیب‌دیدگی جدی یا نشانۀ عارضه‌ای است که برای درمان یا جلوگیری از پیشرفت آن باید به پزشک مراجعه کرد.
اقدامات اولیه و موقت برای درمان ورم زانو
ورم زانو همواره یک عارضۀ جدی نیست و در اکثر موارد پیامد آسیب‌دیدگی جزئی یا استفادۀ بیش از حد از مفصل است. حتی اگر ورم زانو علتی زمینه‌ای داشته باشد، در مدت زمانی که منتظر مراجعه به پزشک هستید، به کمک چند اقدام ساده که پس از آسیب‌دیدگی بافت‌های نرمی مانند عضله، تاندون و رباط برای رفع درد و التهاب زانو توصیه می‌شوند، می‌توانید ورم زانو و دیگر علائم همراه با آن را مدیریت کنید. رایج‌ترین و مؤثرترین اقدامات اولیه برای از بین بردن ورم زانو در این بخش توضیح داده می‌شوند:
استراحت
به زانو استراحت بدهید. حداقل ۲۴ ساعت ورزش نکنید یا فعالیت‌های تحمل وزن انجام ندهید تا زانو فرصت بهبود پیدا کند. البته برای جلوگیری از خشک شدن زانو بهتر است که زانو را چند بار در روز خم و راست کنید.
استفاده از کمپرس یخ
کمپرس یخ را به مدت دو تا سه روز پس از ورم کردن زانو هر دو تا چهار ساعت یک‌بار روی زانو بگذارید. سرما به کاهش درد و ورم کمک میکند. دقت کنید که کمپرس یخ هر بار بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی زانو نماند؛ حتماً پارچۀ نازکی را دور کمپرس یخ بپیچید تا سرما به پوست آسیب نزند.
استفاده از زانوبند یا باندپیچی
می‌توانید زانوبند محکمی را دور زانو بیندازید یا باند کشی را دور زانو بپیچید. به این ترتیب از انباشت مایعات دور زانو و بیشتر شدن ورم جلوگیری می‌کنید. البته زانوبند یا باندپیچی نباید بیش از حد محکم باشد، در غیر این صورت جریان خون مختل میشود و ساق پا نیز ورم میکند.
بالا قرار دادن زانو
هنگام نشستن یا خوابیدن پا را روی چهارپایه یا بالش بالا بگذارید، به صورتی که زانو بالاتر از سطح قلب قرار بگیرد. به این ترتیب با کاهش یافتن جریان خون در زانو، التهاب و ورم نیز کمتر میشود.
مصرف داروهای مسکن و ضدالتهابی
مسکن‌های بدون‌نسخه مانند استامینوفن درد را تسکین می‌دهند. البته استامینوفن التهاب را برطرف نمی‌کند؛ برای رفع التهاب مصرف داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن توصیه میشود. حتماً هنگام تهیۀ دارو با دکتر داروساز مشورت کنید.
استفاده از کمپرس گرم
پس از گذشت ۷۲ ساعت و فروکش کردن بخش اعظم ورم می‌توانید گرما درمانی و سرما درمانی متناوب را امتحان کنید. کمپرس گرم را چند بار در روز، هر بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی زانو بگذارید. اگر ورم زانو بیشتر شد، دیگر از کمپرس گرم استفاده نکنید.
ماساژ
ماساژ دادن زانو به تخلیۀ مایعات از مفصل کمک میکند. بهتر است قبل از ماساژ ژل یا پماد ضدالتهابی مانند پیروکسیکام یا مینرال آیس به زانو بزنید. به این ترتیب حرکت دست‌ها روی زانو روان‌تر میشود و استعمال موضعی پماد یا ژل نیز به کاهش درد و التهاب کمک میکند. گرم کردن زانو و ماساژ دادن آن با روغن‌هایی مانند روغن کرچک نیز به رفع درد و ورم زانو کمک میکند (منبع).
استفاده از وسایل کمکی
وارد شدن فشار به زانوی آسیب‌دیده و ملتهب باعث تشدید ورم و علائم دیگر میشود. بنابراین بهتر است در روزهای اول پس از آسیب‌دیدگی زانو برای جلوگیری از تحمیل وزن و فشار به زانو از وسایل کمکی مانند عصا، چوب زیربغل یا واکر استفاده کنید. پس از مراجعه به پزشک و تشخیص علت ورم زانو حتماً از ایشان دربارۀ مدت زمان استفاده از وسایل کمکی سؤال کنید. همچنین برای حفظ تعادل و جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر روش صحیح استفاده از وسایل کمکی را یاد بگیرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر زانو بدون دلیل مشخص ورم کرد و ورم پس از سه روز علی‌رغم استراحت کردن و انجام اقدامات اولیه از بین نرفت یا شدیدتر شد، حتماً از پزشک وقت بگیرید. در شرایط زیر لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- همراه بودن ورم زانو با درد شدید و ناتوانی در حرکت دادن زانو
- ناتوانی زانو در تحمل وزن بدن
- بروز علائم دیگری مانند سرخ و داغ شدن مفصل، تب و بی‌حسی
- ورم کردن زانو پس از آسیب‌دیدگی یا سانحه‌ای مانند تصادف یا سقوط از بلندی
در چنین شرایطی مراجعه به پزشک برای تعیین علت اصلی ورم زانو و بهره‌مند شدن از درمان مناسب ضروری است. برای دریافت نوبت از متخصصان کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد می‌توانید به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد با ورم زانو چگونه برخورد می‌کنیم؟
زمانی که با ورم زانو به کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد مراجعه می‌کنید، متخصصان ما رویکردی پلکانی برای تشخیص علت اصلی ورم زانو به کار می‌برند. ابتدا سوابق پزشکی شما بررسی شده و از شما خوسته میشود علائم خود را شرح دهید. سپس متخصص معاینۀ کاملی را برای ارزیابی دامنۀ حرکتی زانو و بررسی علائم موجود انجام می‌دهد.
عموماً همین اقدامات برای تشخیص علت ورم زانوی حاد یا خفیف کافی است. اما در صورت مزمن بودن ورم، همراه بودن آن با علائم هشداردهنده‌ای مانند درد شدید، تب یا بی‌حسی بنا به صلاحدید پزشک از آزمایش‌ها و روش‌های تصویربرداری مختلف برای تشخیص دقیق بهره گرفته میشود. پس از ارزیابی نتایج آزمایش‌ها و عکس‌برداری‌ها و تأیید تشخیص علت ورم زانو درمان آغاز میشود. در ابتدا عموماً روش‌های غیرجراحی با توجه به علت ورم زانو برای رفع آن توصیه می‌شوند.
شرح حال و بررسی سابقۀ پزشکی
اولین مرحله برای تشخیص علت ورم زانو بررسی سوابق پزشکی و شرح حال است. برای کامل بودن پروندۀ پزشکی حتماً نتیجۀ آزمایش‌هایی را که در شش ماه گذشته انجام داده‌اید، همراه خود بیاورید. همچنین فهرست کاملی از تمام داروها و مکمل‌های مصرفی تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید. اگر سابقۀ آسیب‌دیدگی، جراحی یا انجام درمان‌های خاص روی زانو داشته‌اید، عکس یا دیگر مدارک پزشکی مربوط به آن را همراه داشته باشید. ارائۀ این مدارک می‌تواند فرآیند تشخیص را کوتاه‌تر کند.
پزشک سؤالاتی را دربارۀ علائم از شما می‌پرسد، بهتر است از این سؤالات اطلاع داشته باشید تا بتوانید خود را برای پاسخ‌گویی آماده کنید و فرصت کافی برای مطرح کردن نگرانی‌ها و پرسش‌های خود داشته باشید. این سؤالات عبارت هستند از:
- چه علائم دیگری دارید؟ برای مثال آیا زانوی شما قفل یا خالی میکند؟
- آیا هنگام لمس زانو احساس می‌کنید که مفصل داغ است؟
- آیا محل ورم تغییر رنگ داده است؟ برای مثال پوست روی مفصل قرمز شده است؟
- آیا تب دارید؟
- زانو ناگهان ورم کرد یا به تدریج ظرف چند روز متورم شد؟
- آیا زانو را به راحتی می‌توانید حرکت بدهید؟
- آیا زانو تحمل وزن را دارد؟
- علائم از کی شروع شدند؟ در چه ساعت‌هایی از شبانه‌روز بیشترین شدت را دارند؟
- چه عوامل یا موقعیت‌هایی باعث تشدید یا تسکین درد و ورم زانو می‌شوند؟
- چه ورزش‌هایی انجام می‌دهید؟ میزان تحرک شما چقدر است؟
- چه شغلی دارید؟ برای مدت طولانی می‌ایستید یا می‌نشینید؟
- به تازگی دچار سانحه شده‌اید؟ ورزش یا شغل جدیدی را شروع کرده‌اید؟ فعالیت سنگینی مانند اسباب‌کشی انجام داده‌اید؟
- سابقۀ آسیب‌دیدگی یا جراحی زانو دارید؟ زانو قبلاً هم ورم کرده است؟ اگر بله، ورم چطور برطرف شده است؟
- هر دو زانو ورم دارد؟ وضعیت مفاصل دیگر بدن چطور است؟ آن‌ها هم ورم دارند؟
- به چه بیماری‌هایی مبتلا هستید؟
- در خانواده سابقۀ ابتلا به بیماری خودایمنی دارید؟
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد همواره فرصت کافی در اختیار مراجعین گذاشته میشود تا آنان نیز سؤالات خود را از پزشک بپرسند و نگرانی‌ها را برطرف کنند. پرتکرارترین سؤالات مراجعین دربارۀ ورم زانو به شرح زیر است:
- چقدر طول می‌کشد تا ورم زانو از بین برود؟ خودبه‌خود خوب نمی‌شود؟
- ورزش برای ورم زانو خوب است؟ چه کارهایی را نباید انجام بدهم؟
- پرهیز غذایی خاصی را باید رعایت کنم؟
- ورم زانو به خاطر شغلم است، نمی‌توانم تغییر شغل بدهم. چه‌کار کنم؟
- زانو خیلی ورم دارد. از چه زانوبندی باید استفاده کنم؟ زانوبندی که قبلاً از آن استفاده می‌کردم، دیگر قابل‌استفاده نیست؟
- ممکن است ورم در بقیۀ پا هم پخش شود؟
معاینه
معاینۀ بالینی با مقایسه کردن دو زانو شروع میشود. پزشک میزان و سفتی ورم، وجود درد، داغی، درد هنگام لمس زانو، تغییرشکل زانو، تغییررنگ و کبودی پوست را بررسی میکند. سپس دامنۀ حرکتی زانو، ساختار طبیعی مفصل و قدرت عضلات ارزیابی میشود. به این منظور پزشک زانو را خم و راست میکند، انتهای دامنۀ حرکتی را تعیین میکند و از شما می‌خواهد بگویید که چه زمانی دچار درد می‌شوید.
پزشک برای بررسی محل قرارگیری کشکک زانو از شما می‌خواهد که عضلات چهارسر را منقبض کنید تا مطمئن شود که کشکک زانو در محل مناسب قرار دارد و زانو صدا نمی‌دهد. اگر با فشار دادن بخش میانی کشکک و برگرداندن آن به محل مناسب درد آرام شود، احتمالاً مشکل نیمه‌دررفتگی کشکک زانو وجود دارد. همچنین مانورهای گوناگونی با حرکت دادن زانو در جهات مختلف برای اطمینان از آسیب ندیدن رباط‌ها و مینیسک‌های زانو انجام میشود.
آزمایش‌های تشخیصی (در صورت نیاز)
ورم خفیف زانو در بعضی موارد پیامد آسیب‌دیدگی جزئی یا استفادۀ نامناسب و بیش از حد از زانو است. در چنین شرایطی شرح حال و معاینه معمولاً برای تشخیص علت ورم زانو و توصیۀ درمان مناسب کفایت میکند. اما اگر علائم هشداردهنده‌ای مانند تب، لرز، تعریق شبانه، درد شدید، بی‌حسی، بدشکلی مفصل و عدم‌تحمل وزن وجود داشته باشد و علائم برای مدت زمان طولانی استمرار داشته باشند، متخصصان کلینیک به سادگی از کنار مشکل عبور نمی‌کنند. در این حالت آزمایش‌های لازم برای تشخیص افتراقی و تعیین علت اصلی تورم زانو تجویز می‌شوند.
تصویربرداری
پزشکان کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد با توجه به علائم موجود، از روش‌های تصویربرداری زیر برای تشخیص علت ورم زانو بهره می‌گیرند.
رادیوگرافی
رادیوگرافی سریع‌ترین و ساده‌ترین روش تصویربرداری برای بررسی وضعیت زانوی متورم است که در آن از پرتوهای اشعۀ ایکس استفاده میشود. ناهنجاری‌های استخوانی در رادیوگرافی دیده می‌شوند؛ به همین دلیل متخصصان کلینیک سعادت‌آباد زمانی درخواست رادیوگرافی می‌کنند که احتمال بدهند مشکلات استخوانی مانند شکستگی، دررفتگی، وجود خارهای استخوانی و ساییدگی و تحلیل رفتن مفصل علت ورم زانو است. اما رادیوگرافی آسیب‌های بافت نرم و غضروف را نشان نمی‌دهد.
ام آر آی
متخصصان ما در صورتی که به آسیب‌های بافت نرم، برای مثال پارگی رباط، تاندون یا مینیسک مشکوک شوند، ام آر آی تجویز می‌کنند. ام آر آی تصاویر دقیقی را از بافت‌های نرم در اختیار می‌گذارد که تهیۀ آن‌ها با استفاده از رادیوگرافی یا سی تی اسکن ممکن نیست.
سی تی اسکن
سی تی اسکن مشکلات استخوانی جزئی و ریزترین شکستگی‌ها را نشان می‌دهد، بنابراین پزشکان ما زمانی درخواست سی تی اسکن می‌کنند که به تصاویر دقیق‌تری از استخوان‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها نیاز داشته باشند. تصاویر مقطعی سی تی اسکن برای تشخیص شکستگی‌های پیچیده، ارزیابی وضعیت قرارگیری استخوان‌ها و ناهنجاری‌های عمقی استخوانی بسیار ارزشمند هستند.
سونوگرافی
سونوگرافی نیز برای ارزیابی بافت‌های نرم و همچنین بررسی میزان مایع موجود در مفصل انجام میشود. سونوگرافی علاوه بر وضوح بسیار بالایی که دارد، امکان مشاهدۀ تصویر در زمان واقعی را فراهم می‌سازد و پزشک هم‌زمان با حرکاتی که فرد انجام می‌دهد، می‌تواند تغییرات ایجادشده در مفصل زانو را ببیند. سونوگرافی یک روش تشخیصی بدون اشعه و سریع است که انجام دادن آن دقت عمل‌های درمانی مانند تزریق یا تخلیۀ آب زانو را نیز افزایش می‌دهد. اما سونوگرافی ساختارهای عمیق‌تر را به خوبی نشان نمی‌دهد و برای بررسی این ساختارها باید از ام آر آی بهره گرفت.
تخلیه و نمونه‌برداری از مایع ورم زانو
چنانچه متخصصان ما احتمال بدهند که عفونت یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند نقرس علت ورم زانو است، عمل آسپیراسیون را انجام می‌دهند. پزشک مایع داخل زانو را با سوزن تخلیه میکند. سپس مایع به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود خون ناشی از آسیب‌دیدگی یا اختلال‌های خونریزی‌دهنده، باکتری‌های ایجادکنندۀ عفونت یا کریستال‌های مربوط به نقرس یا نقرس کاذب در این مایع بررسی شود. مزیت آسپیراسیون این است که پس از تخلیه شدن مایع، ورم و درد زانو نیز کمتر میشود.
آرتروسکوپی و نمونه‌برداری
آرتروسکوپی یک روش تشخیصی و درمانی کم‌تهاجمی است که در آن لوله‌ای نازک و مجهز به دوربین از راه برشی بسیار کوچک وارد مفصل میشود. دوربین تصاویری از داخل زانو را نشان می‌دهد. این تصاویر به تشخیص و نمونه‌برداری از تغییرات فرسایشی مفصل، عارضه‌های استخوانی و تومور یا تعیین علت ورم، درد و التهاب کمک می‌کنند. همچنین امکان ترمیم آسیب‌های جزئی، نمونه‌برداری و برداشتن تومور یا کیست در زمان انجام آرتروسکوپی وجود دارد.
تشخیص علت و طرح درمان
پزشکان کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد بهترین و کم‌تهاجمی‌ترین طرح درمان را پس از تشخیص دادن علت ورم زانو توصیه می‌کنند. طرح درمان با توجه به شدت علائم همواره به صورت پلکانی تنظیم شده و با درمان‌های غیرتهاجمی یا کم‌تهاجمی مؤثر شروع میشود. همچنین متخصصان ما بر مشارکت دادن مراجعین در درمان خود و پیشگیری از ورم مجدد زانو تأکید دارند. به همین دلیل حرکات ورزشی مناسب را به شما آموزش می‌دهند، دربارۀ اصلاح سبک زندگی شما را راهنمایی می‌کنند و راهکار‌های جلوگیری از آسیب‌دیدگی زانو را توصیه می‌کنند.
ورم زانو دلایل مختلفی دارد که در این بخش با آن‌ها و روش‌های درمان هر کدام آشنا می‌شوید. علائم همراه و عوامل خطر هر عارضه را نیز توضیح می‌دهیم تا شناخت بهتری از وضعیت خود پیدا کنید.
آسیب‌دیدگی ناشی از استفادۀ مکرر
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: احساس درد هنگام فعالیت ـ متوسط: تشدید درد، کاهش دامنۀ حرکتی، ورم ـ شدید: درد مداوم، ورم شدید، خالی یا قفل کردن زانو، کاهش شدید دامنۀ حرکتی |
| عوامل بروز |
| – شرکت در ورزش‌های همراه با حرکات مکرر زانو – فشار آوردن به زانو – ورزش کردن با تکنیک اشتباه – گرم نکردن پیش از ورزش – ناهنجاری‌های ساختاری مانند زانو ضربدری |
آسیب‌دیدگی ناشی از استفادۀ مکرر چه نوع آسیب‌دیدگی است؟
حرکات مکرر در برخی ورزش‌ها مانند دویدن و دوچرخه‌سواری و همچنین شغل‌هایی که نیاز به حرکات تکراری زانو دارند، غالباً در بلندمدت موجب تحریک و التهاب زانو می‌شوند. در اثر استفادۀ بیش از اندازه یا نامناسب از زانو آسیب‌هایی جزئی به تدریج در بافت‌های زانو ایجاد می‌شوند که واکنش‌های التهابی به دنبال دارند. این التهاب موجب ورم کردن زانو میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد آسیب‌دیدگی ناشی از استفادۀ مکرر را چگونه درمان می‌کنیم؟
درمان‌های زیر را برای آسیب‌دیدگی ناشی از استفادۀ مکرر از زانو توصیه می‌کنیم:
- اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- مصرف مسکن و داروهای ضدالتهابی
- بی‌حرکت نگه‌داشتن مفصل
- تزریق کورتیزون برای کاهش التهاب
- فیزیوتراپی شامل روش‌های اولتراسوندتراپی، شاک‌ویو تراپی، لیزرتراپی و تحریک الکتریکی
- جراحی برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده
بورسیت زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد و سوزش زانو ـ متوسط: تشدید درد هنگام فعالیت، حساسیت به لمس و داغ شدن مفصل ـ شدید: آب آوردن و سرخ شدن زانو، درد مداوم و خشکی مفصل |
| عوامل بروز |
| – وارد شدن فشار مداوم و مکرر به زانو در اثر حرکاتی مانند زانو زدن – استفادۀ بیش از حد و فعالیت سنگین – وارد شدن ضربۀ مستقیم به زانو – عفونت باکتریایی بورس – عارضه‌هایی مانند آرتروز، روماتیسم و نقرس – چاقی |
بورسیت زانو چیست؟
بورسیت زانو به التهاب کیسۀ مملو از مایعی به نام بورس در نزدیکی مفصل زانو گفته میشود. زانو دارای پنج بورس اصلی است که در نقاط تحمل فشار بین استخوان‌ها و تاندون‌ها، عضله‌ها و پوست قرار می‌گیرند تا سایش را کاهش بدهند. این بورس‌ها در اثر عواملی مانند تحمل فشار مداوم ملتهب می‌شوند؛ به همین دلیل بورسیت در میان صاحبان مشاغلی مانند نجاران، قالیبافان و کارگران معدن شایع‌تر است. احتمال ملتهب شدن بورس روی کشکک زانو یا سمت داخلی زانو بیشتر است. بورس زانو در نتیجۀ التهاب، مایع بیشتری تولید میکند که در مفصل زانو جمع میشود. جمع شدن مایع در مفصل باعث ورم زانو میشود. بورس‌های روی کشکک یا سمت داخلی زانو بیش از بقیۀ بورس‌ها ملتهب می‌شوند و به ورم زانو دامن می‌زنند. به‌علاوه این مایع اضافی به بخش‌های دیگر زانو فشار می‌آورد و در نتیجه زمینه‌ساز بروز علائمی مانند درد و خشکی مفصل میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد بورسیت زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
بسیاری از موارد حاد بورسیت به مرور زمان بهبود می‌یابند؛ بنابراین با توجه به شدت علائم و مدت زمان استمرار التهاب درمان‌های زیر را توصیه می‌کنیم:
- خفیف و حاد: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- متوسط: درمان دارویی و فیزیوتراپی
- شدید و مزمن: تزریق داروهای استروئیدی و آنتی‌بیوتیک در زانو، آسپیراسیون یا بیرون کشیدن مایع جمعشده در زانو و جراحی
تاندونیت کشکک زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد و سوزش زیر کشکک زانو هنگام فعالیت ـ متوسط: درد هنگام پریدن، دویدن یا راه رفتن، حساسیت به لمس دور تاندون ـ شدید: خشکی زانو، خالی کردن زانو و درد هنگام خم یا صاف کردن زانو |
| عوامل بروز |
| – وارد شدن فشار مکرر به تاندون زانو – شرکت در ورزش‌هایی مانند دو و پرش – خشک بودن عضلات ران یا چهارسر – عدم‌تعادل عضلانی – ابتلا به بیماری‌هایی مانند نارسایی کلیه، دیابت، لوپوس یا روماتیسم |
تاندونیت کشکک زانو چیست؟
تاندون کشکک زانو کاسۀ زانو یا کشکک را به استخوان ساق پا متصل میکند و با کمک کردن به عضلات جلوی ران انجام حرکاتی مانند دویدن، پریدن یا لگد زدن را ممکن می‌سازد. این تاندون گاهی در اثر عواملی مانند استفادۀ بیش از حد و نامناسب ملتهب میشود. چون التهاب تاندون کشکک زانو در میان ورزشکارانی مانند بازیکنان والیبال و بسکتبال که حرکات پرشی مکرر انجام می‌دهند، شایع‌تر است، از این عارضه با اصطلاح زانوی جامپر نیز یاد میشود. التهاب کشکک و واکنش طبیعی بدن برای افزایش جریان خون در ناحیۀ ملتهب، باعث ورم کردن زانو میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد تاندونیت کشکک زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
درمان تاندونیت کشکک زانو با تمرکز بر مدیریت علائم و تقویت عضلات زانو انجام میشود. روش‌های زیر در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد برای درمان این عارضه به کار برده می‌شوند:
- خفیف: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند، بالا گذاشتن زانو و ورزش‌درمانی
- متوسط: مصرف مسکن و داروهای ضدالتهابی، بستن زانوبند، فیزیوتراپی
- شدید: جراحی در صورت پاره شدن تاندون
کیست بیکر
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد و سوزش زانو ـ متوسط: خشکی مفصل و مشکل در صاف کردن زانو ـ شدید: ورم ساق پا و زانو، تغییر رنگ دادن پوست پا و شدیدتر شدن علائم در پی فعالیت سنگین و طولانی‌مدت |
| عوامل بروز |
| – بیماری‌های التهابی مفصل مانند روماتیسم – آرتروز – نقرس – آسیب‌دیدگی‌هایی مانند پارگی مینیسک و رباط، دررفتگی و شکستگی – وارد شدن فشار مکرر به زانو |
کیست بیکر چیست؟
کیست بیکر یا کیست سینوویال تودۀ کوچک و مملو از مایعی است که پشت زانو تشکیل میشود. کیست بیکر در اثر آسیب‌دیدگی زانو یا تولید و انباشته شدن بیش از حد مایع مفصلی در زانو تشکیل میشود. وجود این مایع اضافی و تشکیل کیست باعث ورم کردن زانو میشود. کیست بیکر خوش‌خیم است و هرگز سرطانی نمی‌شود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد کیست بیکر را چگونه درمان می‌کنیم؟
اگر علت اصلی ایجاد شدن کیست بیکر درمان شود، کیست معمولاً از بین می‌رود. متخصصان کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد روش‌های زیر را برای درمان کیست بیکر به کار می‌برند:
- خفیف: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- متوسط: درمان دارویی، تزریق کورتیزون، فیزیوتراپی
- شدید: جراحی برای ترمیم آسیب‌دیدگی‌های زانو یا برداشتن کیست
آرتروز زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد و خشکی صبحگاهی مفصل ـ متوسط: صدا دادن و خالی کردن زانو ـ شدید: قفل کردن زانو، درد شدید و به سختی تکان دادن زانو |
| عوامل بروز |
| – افزایش سن – اضافه وزن – سابقۀ آسیب‌دیدگی و جراحی – وارد شدن فشار مکرر به زانو – وراثت – بدشکلی‌های زانو مانند زانوی ضربدری |
آرتروز زانو چیست؟
آرتروز زانو پیامد ساییدگی یا آسیب‌دیدگی غضروف مفصلی است. غضروف مفصلی بافتی سخت و ارتجاعی است که دو سر استخوان‌ها را می‌پوشاند؛ پس از ساییدگی این غضروف دو سر استخوان‌ها به هم ساییده می‌شوند. در نتیجۀ این سایش علائمی مانند درد، ورم، آب آوردن و خشکی مفصل بروز می‌یابد. این ورم از نوع نرم است. گاهی ورم و برجستگی سفتی نیز به دلیل تشکیل خارهای استخوانی ایجاد میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد آرتروز زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
آرتروز درمان قطعی ندارد، اما علائم آن را می‌توان با روش‌های مختلف مدیریت و از پیشرفت عارضه جلوگیری کرد. در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد روش‌های زیر برای درمان مراحل مختلف آرتروز توصیه میشود:
- خفیف: درمان دارویی، مدیریت وزن، ورزش‌درمانی
- متوسط: فیزیوتراپی، بستن زانوبند، تزریق استروئید و ژل
- شدید: جراحی‌هایی مانند پیوند غضروف، استئوتومی زانو و در نهایت تعویض کامل یا جزئی مفصل زانو
ناپایداری و دررفتگی کشکک زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ ناپایداری: درد، ضعف و خشکی مفصل ـ نیمه‌دررفتگی: درد، صدا دادن زانو هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها، خالی و قفل کردن زانو ـ دررفتگی: حرکت کردن کشکک زانو، بدشکلی مفصل و ناتوانی در تحمل وزن |
| عوامل بروز |
| – وارد شدن ضربۀ مستقیم به زانو – زمین خوردن و اصابت زانو به زمین – کم‌عمق بودن شیار تروکلئار – شل بودن رباط‌ها – انعطاف بیش از حد مفصل‌ها – نوجوان بودن |
ناپایداری و دررفتگی کشکک زانو چیست؟
منظور از دررفتگی کشکک زانو خارج شدن کشکک از شیار خود در مفصل زانو است. وقتی پا را خم و راست می‌کنیم، کشکک در شیاری عمودی به نام شیار تروکلئار که بین انتهای استخوان ران و سر درشت‌نی قرار دارد، بالا و پایین می‌رود. شبکه‌ای از تاندون و رباط‌ها نیز کشکک را درون این شیار نگه می‌دارند. وقتی مشکل دررفتگی پیش می‌آید، کشکک از درون شیار بیرون رانده میشود و دیگر بالا و پایین نمی‌رود.
دررفتگی کشکک می‌تواند حاد و نتیجۀ وارد شدن ضربه یا زمین خوردن باشد. اما مشکل ناپایداری و دررفتگی در برخی افراد مادرزادی و نتیجۀ شل بودن رباط‌ها و تاندون‌ها است؛ به همین دلیل کشکک زانو ناپایدار است و مدام درمی‌رود. دررفتگی می‌تواند کامل یا جزئی باشد. درهرحال خونریزی ناشی از دررفتگی و آسیب دیدن بافت‌ها و افزایش مایع سینوویال به دلیل التهاب، موجب ورم کردن زانو میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد دررفتگی کشکک زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
برای درمان ناپایداری، نیمه‌دررفتگی و دررفتگی کامل کشکک روش‌های مختلفی به کار برده میشود:
- ناپایداری: بستن زانوبند طبی، ورزش‌درمانی
- نیمه‌دررفتگی: جا انداختن، فیزیوتراپی
- دررفتگی: جا انداختن، جراحی
آسیب‌دیدگی رباط
| علائم همراه |
|---|
| ـ کشیدگی: درد، حساسیت به لمس، کبودی و سوزش زانو ـ پارگی: صدا دادن زانو هنگام آسیب‌دیدگی، درد شدید، به سختی حرکت دادن مفصل، خالی کردن زانو |
| عوامل بروز |
| – آسیب‌دیدگی رباط صلیبی قدامی: حرکات چرخشی سریع در ورزش‌هایی مانند اسکی، بسکتبال و فوتبال – آسیب‌دیدگی رباط صلیبی خلفی: وارد شدن ضربۀ مستقیم به زانو – آسیب‌دیدگی رباط‌های طرفی: وارد شدن ضربه به کنار زانو |
آسیب‌دیدگی رباط چیست؟
مفصل زانو دارای چهار رباط است که آن را به استخوان‌های ران و درشت‌نی متصل می‌کنند. احتمال کشیدگی یا پارگی رباط‌های زانو هنگام ورزش، تغییرجهت ناگهانی، فرود نامناسب، تصادف یا وارد شدن ضربه به جلو یا کنار زانو وجود دارد. به همین دلیل ورزشکاران و موتورسواران بیش از همه مستعد آسیب‌دیدگی رباط‌های زانو هستند. آسیب‌دیدگی یا پارگی رباط معمولاً همراه با خونریزی است. این خون داخل مفصل جمع میشود و در نتیجه زانو ورم میکند.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد آسیب‌دیدگی رباط را چگونه درمان می‌کنیم؟
درمان‌های زیر با توجه به شدت آسیب‌دیدگی برای ترمیم رباط زانو توصیه میشود:
- کشیدگی رباط: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند، بالا گذاشتن زانو، مصرف مسکن، استفاده از عصا و شروع ورزش‌درمانی پس از برطرف شدن ورم
- پارگی رباط: فیزیوتراپی، بستن زانوبند، تیپینگ (چسب زدن) و در نهایت جراحی آرتروسکوپی
کشیدگی و پارگی تاندون
| علائم همراه |
|---|
| ـ کشیدگی: احساس درد زیر کشکک زانو، کبودی زانو، به سختی حرکت دادن زانو ـ پارگی: صدای بلند هنگام آسیب‌دیدگی، نرم شدن جلوی زانو، خالی کردن زانو، مشکل در صاف کردن زانو |
| عوامل بروز |
| – شرکت در ورزش‌های همراه با پرش و فرود مکرر – وارد شدن فشار مکرر به زانو – دیابت – بالا رفتن سن – چاقی – مصرف استروئید – انجام دادن جراحی |
آسیب‌دیدگی تاندون چیست؟
تاندون زانو یک نوار بافتی فیبری است که پایین کشک زانو را به بالای استخوان درشت‌نی متصل میکند و همراه با عضله‌های جلوی ران یا چهارسر زانو را صاف میکند. استفادۀ مکرر و نامناسب از زانو، بالا رفتن سن، چاقی و آسیب‌های ورزشی باعث کشیدگی یا پارگی جزئی و کامل تاندون میشود. گاهی اوقات تاندون، تکه‌ای از استخوان زانو را نیز با خود جدا میکند. خونریزی ناشی از آسیب‌دیدگی تاندون، تکۀ جدا شده از استخوان و آب آوردن ناشی از التهاب، باعث ورم کردن مفصل میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد آسیب‌دیدگی تاندون را چگونه درمان می‌کنیم؟
درمان‌های زیر را برای کشیدگی یا پارگی جزئی تاندون تجویز می‌کنیم:
- اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- مصرف مسکن و داروهای ضدالتهابی
- بی‌حرکت نگه‌داشتن مفصل
- فیزیوتراپی شامل روش‌های اولتراسوندتراپی، لیزرتراپی و تحریک الکتریکی
- در صورتی که تاندون کاملاً پاره شده باشد، لازم است جراحی برای ترمیم تاندون انجام شود.
پارگی مینیسک
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: صدا دادن زانو، سوزش و درد به‌ویژه هنگام صاف کردن زانو
ـ متوسط: خشکی، قفل و خالی کردن زانو، سرخ و داغ شدن مفصل ـ شدید: کاهش شدید دامنۀ حرکتی و لنگ زدن |
| عوامل بروز |
| – چرخش ناگهانی و شدید زانو – وارد شدن فشار مکرر به زانو در اثر انجام حرکاتی مانند زانو زدن، چمباتمه زدن – بلند کردن اشیای سنگین – آرتروز و بیماری‌های التهابی مفصل – چاقی |
پارگی مینیسک زانو چیست؟
هر زانو دو تکه غضروف هلالی‌شکل دارد که مانند ضربه‌گیر عمل می‌کنند. هر فعالیتی که باعث چرخش شدید زانو، به‌ویژه در زمان تحمل وزن شود، موجب پارگی مینیسک میشود. پارگی مینیسک باعث افزایش تولید مایع سینوویال در مفصل زانو و در نتیجه ورم کردن زانو میشود. پارگی مینیسک الگوهای مختلفی دارد و در بخش‌های مختلفی از مینیسک می‌تواند رخ بدهد. پارگی‌های یک‌سوم خارجی مینیسک که دارای خون‌رسانی است، سریع‌تر ترمیم می‌شوند.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد پارگی مینیسک زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
روش درمان پارگی مینیسک به محل آسیب‌دیدگی بستگی دارد. انتظار می‌رود پارگی ایجادشده در یک‌سوم خارجی مینیسک بدون نیاز به جراحی ترمیم شود. بنابراین در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد روش‌های زیر برای درمان این عارضه به کار برده میشود:
- در منطقۀ قرمز یا دارای خون‌رسانی مینیسک: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند، بالا گذاشتن زانو ، ورزش‌درمانی، فیزیوتراپی و تزریق استروئید
- در منقطۀ سفید یا فاقد خون‌رسانی مینیسک: تزریق پی آر پی، جراحی‌هایی مانند ترمیم یا پیوند مینیسک و منیسکتومی جزئی
ازگود ـ اشلاتر
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد پشت زانو ـ متوسط: تشدید درد در اثر دویدن، پریدن یا بالا رفتن از پله‌ها و سربالایی، داغ شدن مفصل ـ شدید: درد شدید و لنگ زدن |
| عوامل بروز |
| – ورزش‌های همراه با پریدن یا خم کردن مکرر زانو مانند والیبال و بسکتبال – منقبض بودن عضلات چهارسر |
ازگود ـ اشلاتر چیست؟
بیماری ازگود ـ اشلاتر یا درد رشد در کودکان و نوجوانانی مشاهده میشود که در حال گذراندن جهش رشد هستند. این بیماری باعث درد و ورم زانو در محل اتصال تاندون کشکک زانو به بالای استخوان درشت‌نی میشود. انجام مداوم ورزش‌هایی مانند دویدن و پریدن که فشار مکرر به تاندون کشکک زانو وارد می‌کنند و صفحۀ رشد را تحریک می‌کنند، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. التهاب بافت‌های اطراف صفحۀ رشد باعث ورم کردن زانو میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد بیماری ازگود ـ اشلاتر را چگونه درمان می‌کنیم؟
این بیماری تقریباً همواره پس از بسته شدن صفحه‌های رشد بهبود می‌یابد. بنابراین متخصصان کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد درمان‌های زیر را به نوجوانان مبتلا به ازگود ـ اشلاتر توصیه می‌کنند:
- خفیف: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند، بالا گذاشتن زانو و محدود کردن فعالیت‌های تشدیدکنندۀ درد و ورم زانو
- شدید: بستن باند زیر کشکک زانو و استفاده از زانوبندهای مخصوص، انجام نرمش‌های کششی، مصرف مسکن و داروهای ضدالتهابی
روماتیسم زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد، ضعف و خشکی مفصل ـ متوسط: تشدید علائم پس از مدتی بی‌تحرکی یا فعالیت سنگین، صدا دادن و داغ شدن مفصل، قفل یا خالی کردن ناگهانی زانو، درگیر شدن بیش از یک مفصل ـ شدید: آب آوردن و تغییر شکل زانو، خستگی شدید، تب، خشکی و التهاب چشم‌ها و دهان، پایین بودن تعداد سلول‌های خونی |
| عوامل بروز |
| – افزایش سن – مؤنث بودن و سابقۀ زایمان – سیگار کشیدن – چاقی – وراثت |
روماتیسم زانو چیست؟
روماتیسم نوعی بیماری خودایمنی و التهابی است. سیستم ایمنی بدن در این بیماری به اشتباه به سلول‌های سالم حمله میکند و باعث التهاب و ورم بخش‌های درگیر میشود. در زانو غشایی به نام غشای سینوویال وجود دارد که از مفصل محافظت میکند و سلول‌های آن مایع سینوویال را برای روان‌تر شدن حرکت مفصل تولید می‌کنند. روماتیسم موجب افزایش تعداد سلول‌های سینوویال میشود. در نتیجه از یک‌سو لایۀ سینوویال ضخیم‌تر میشود و از سوی دیگر مایع سینوویال بیشتری تولید میشود. به‌علاوه روماتیسم با التهاب نیز همراه است. برآیند این سه اثر موجب آب آوردن و ورم کردن زانو میشود. نکتۀ مهم دربارۀ روماتیسم، متقارن بودن این بیماری است؛ بنابراین اگر روماتیسم علت ورم زانو باشد، هر دو زانو ورم می‌کنند.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد روماتیسم زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
اگرچه روماتیسم درمان قطعی ندارد، پزشکان داروها و روش‌های مختلفی را با توجه به شدت روماتیسم برای کنترل علائم و متوقف ساختن روند پیشرفت بیماری به کار می‌برند.
- خفیف: تجویز داروهای مسکن، ضدالتهابی و داروهای ضدروماتیسمی تعدیل‌کنندۀ بیماری، ورزش‌درمانی
- متوسط: تجویز و تزریق داروهای استروئیدی و تجویز زیست‌داروها و داروهای هدفمند، فیزیوتراپی
- شدید: جراحی‌هایی مانند سینووکتومی و تعویض مفصل
نقرس
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد، سوزش و حساسیت به لمس زانو ـ متوسط: طولانی‌تر و پرتکرارتر شدن دوره‌های بروز علائم، تغییر رنگ پوست زانو و براق شدن آن ـ شدید: درگیر شدن بیش از یک مفصل، پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست، خشکی، داغی و سرخی مفصل، کاهش دامنۀ حرکتی |
| عوامل بروز |
| – بالا بودن میزان اسید اوریک – افراط در مصرف پروتئین – ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و ناراحتی‌های کلیوی – مصرف داروهایی مانند بتابلاکرها، داروهای کاهندۀ کلسترول و داروهای مدر – سابقۀ خانوادگی ابتلا به نقرس |
نقرس چیست؟
نقرس بیماری مفصلی التهابی دردناکی است که معمولاً انگشت شست پا را درگیر میکند، البته احتمال بروز آن در هر یک از مفصل‌های بدن، از جمله زانو وجود دارد. چنانچه میزان اسید اوریک در بدن بالا باشد، کریستال‌های تیزی تشکیل می‌شوند که باعث حملات ناگهانی درد، ورم و حساسیت به لمس می‌شوند. نقرس زانو موجب احساس درد و ناراحتی هنگام انجام حرکات روزمره‌ای مانند راه رفتن یا ایستادن میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد نقرس را چگونه درمان می‌کنیم؟
نقرس درمان قطعی ندارد، اما روش‌های زیر برای مدیریت علائم به کار برده می‌شوند:
- در زمان حملۀ نقرس: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند، بالا گذاشتن زانو، مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی قوی و کاهش استرس
- درمان بلندمدت: مصرف داروهای کاهش‌دهندۀ اسید اوریک مانند آلوپورینول، پرهیز غذایی و کاهش وزن
نقرس کاذب
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد و سوزش ناگهانی ـ متوسط: داغ و حساس به لمس شدن زانو ـ شدید: آب آوردن و سرخ شدن مفصل |
| عوامل بروز |
| – بالا رفتن سن – ابتلا به اختلال تیروئید و نارسایی کلیه – پایین بودن میزان منیزیم – اختلال در متابولیسم کلسیم، فسفات یا آهن – سابقۀ خانوادگی ابتلا به نقرس |
نقرس کاذب چیست؟
نقرس کاذب (Pseudogout) نوعی بیماری التهابی مفصل است که در اثر رسوب کلسیم پیروفسفات در مفصل بروز می‌یابد. به این بیماری نقرس کاذب گفته میشود، چون ماهیت آن، یعنی تشکیل کریستال در مفصل، مشابه نقرس است. کریستال‌های کلسیم پیروفسفات در غضروف و مایع مفصلی بسیاری از افراد، به‌ویژه سالمندان وجود دارند و ممکن است هرگز مشکلی را ایجاد نکنند. اما گاهی این کریستال‌ها بنا به دلایلی نامعلوم زمینه‌ساز بروز یک واکنش التهابی شدید و ناگهانی می‌شوند. گلبول‌های سفید به سمت مفصل هجوم می‌آورند، کریستال‌ها را مانند باکتری‌های حمله‌کننده به مفصل در نظر می‌گیرند و سعی می‌کنند آن‌ها را نابود کنند. در نتیجه زانو متورم، داغ، سرخ و دردناک میشود.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد نقرس کاذب را چگونه درمان می‌کنیم؟
علائم نقرس کاذب معمولاً ظرف یک هفته برطرف می‌شوند. با این حال درمان‌های زیر برای راحتی بیشتر بیماران و مدیریت عوارض شدید توصیه می‌شوند:
- خفیف: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- متوسط: تجویز داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب
- شدید: تجویز کورتیکواستروئید و کلشی‌سین
خونریزی داخل مفصل زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: درد ـ متوسط: کبود، سرخ و داغ شدن مفصل ـ شدید: ناتوانی در حرکت دادن مفصل |
| عوامل بروز |
| – ابتلا به هموفیلی، بیماری‌های کبدی، اختلال‌های خونریزی‌دهنده و خودایمنی – آسیب‌دیدگی – مصرف داروهای رقیق‌کنندۀ خون – انجام جراحی – کمبود ویتامین K |
خونریزی داخل مفصل چیست؟
خونریزی داخل مفصل دلایل مختلفی مانند آسیب‌دیدگی، ابتلا به بیماری‌هایی مانند هموفیلی و مصرف داروهای رقیق‌کنندۀ خون دارد. انباشته شدن خون در زانو باعث ورم کردن زانو و کاهش دامنۀ حرکتی مفصل میشود. ورم ناشی از خونریزی داخل مفصل معمولاً به سرعت شروع میشود؛ البته در مواردی مانند پارگی مینیسک که خونریزی اندک است، ورم به تدریج بیشتر میشود (منبع).
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد خونریزی داخل مفصل را چگونه درمان می‌کنیم؟
برای متوقف کردن خونریزی داخل مفصل لازم است که علت خونریزی درمان شود. بنابراین روش درمان به علت اصلی خونریزی بستگی دارد. در مجموع روش‌های زیر با توجه به شدت خونریزی توصیه می‌شوند:
- خفیف: اقدامات اولیه شامل کمپرس گرم و سرد، استراحت، استفاده از زانوبند و بالا گذاشتن زانو
- متوسط: آسپیراسیون برای تخلیۀ خون
- شدید: جراحی و انتقال خون
عفونت زانو
| علائم همراه |
|---|
| ـ خفیف: دردناک و داغ شدن مفصل ـ متوسط: کاهش دامنۀ حرکتی زانو، تشدید درد ـ شدید: ناتوانی در حرکت دادن مفصل، تب و لرز، حالت تهوع و استفراغ |
| عوامل بروز |
| – وجود زخم و ورود باکتری به مفصل – جراحی – بورسیت – روماتیسم |
عفونت زانو چیست؟
عفونت زانو پیامد آلودگی مایع سینوویال درون مفصل است. گاهی اوقات باکتری‌های روی پوست از راه زخم باز وارد زانو شده و باعث عفونت آن می‌شوند. در بعضی موارد زانو بعد از جراحی عفونت میکند. ابتلا به بیماری‌هایی مانند روماتیسم یا مصرف داروهای سرکوب‌کنندۀ سیستم ایمنی احتمال عفونت زانو را افزایش می‌دهد. التهاب‌هایی مانند بورسیت نیز گاهی منجر به عفونت زانو می‌شوند.
در کلینیک ارتوپدی سعادت‌آباد عفونت زانو را چگونه درمان می‌کنیم؟
روش درمان عفونت زانو به علت ایجاد عفونت بستگی دارد. در کل روش‌های زیر برای درمان عفونت زانو کاربرد دارند:
- خفیف: تجویز آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی
- متوسط: تخلیۀ مایع عفونی زانو
- شدید: جراحی
پیشگیری از ورم مجدد زانو
برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی زانو و در نتیجه ورم کردن آن به توصیه‌های زیر عمل کنید:
- هنگام ورزش از زانوبند محافظ استفاده کنید.
- اگر دچار زانودرد شدید، ورزش یا فعالیتی را که مشغول انجام آن هستید، متوقف کنید و به زانو فشار نیاورید تا درد و التهاب آن بیشتر نشود.
- حتماً بدن و مفصل زانو را قبل از ورزش با انجام حرکات کششی، گرم و بعد از ورزش سرد کنید.
- پس از آسیب‌دیدگی زانو برای فشار نیاوردن به زانو از عصا یا واکر استفاده کنید.
- قوی نگه داشتن عضلات زانو یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از آسیب‌دیدگی و ورم مجدد زانو است. نرمش‌های کششی، ورزش‌های سبک مانند شنا و حرکات قدرتی زانو از ورزش‌های مفید هستند.
- وزن را در حد سالم نگه دارید تا فشار مضاعف به زانو وارد نشود و ساییدگی و التهاب باعث ورم زانو نشود.
سوالات متداول
از کجا متوجه شوم که ورم زانو به دلیل آرتروز است یا رباط یا تاندون پاره شده است؟
پارگی مینیسک یا رباط غالباً با جابه‌جایی مفصل زانو همراه است. پارگی تاندون معمولاً باعث ضعیف شدن مفصل میشود. آرتروز عموماً موجب صدا دادن زانو و خشکی صبحگاهی مفصل میشود.
از کجا متوجه شوم که ورم زانو به دلیل آرتروز است یا بورسیت؟
درد بورسیت پس از انجام دادن حرکات مکرر شدیدتر میشود، اما درد آرتروز پس از مدتی عدمفعالیت، برای مثال صبحها پس از خواب شروع میشود.
ماساژ دادن زانوی ورمکرده کار خوبی است؟
بله، ماساژ دادن به تخلیۀ مایع جمعشده دور زانو و بهبود جریان خون کمک میکند و خشکی و ورم زانو را برطرف میکند.
از کجا متوجه شوم که ورم زانو با عفونت همراه است؟
عفونت زانو علاوه بر ورم باعث بروز علائمی مانند درد، سرخ و داغ شدن مفصل و تب یا لرز نیز میشود.
برای برطرف کردن ورم زانو گرما بهتر است یا سرما؟
در ۷۲ ساعت نخست پس از آسیب‌دیدگی یا ورم کردن زانو از کیسۀ یخ برای رفع التهاب و کاهش درد و ورم استفاده کنید. پس از این مدت کمپرس آب گرم به رفع خشکی مفصل و بهبود جریان خون کمک خواهد کرد.
زانوی متورم را باید صاف نگه دارم یا خمیده؟
هر چقدر زانوها را مدت کمتری خمیده نگه دارید یا پاها را روی هم بیندازید، بهتر است. هر زمان که توانستید زانوها را صاف کنید و پاها را بالا بگذارید. اگر در محل کار باید روی صندلی با زانوهای خمیده بنشینید، پس از ۲۰ دقیقه بلند شوید و کمی راه بروید.
چه حرکتی به کاهش ورم زانو کمک میکند؟
تاب دادن زانوها بسیار مفید است. روی لبۀ میز یا صندلی بلندی بنشینید تا پاها آویزان بماند. زانوها را تا جایی که می‌توانید خم کنید و بعد رو به جلو صاف کنید. حرکت را به صورت کنترل‌شده و با سرعت متوسط انجام بدهید.
وقتی زانو ورم کرده است، چطور باید بخوابم؟
بهترین حالت این است که به پشت بخوابید و بالشی را زیر زانوها بگذارید. اگر به پهلو می‌خوابید، روی سمت زانوی ورمکرده نخوابید و بین زانوها بالش بگذارید.
نوشیدن آب به رفع ورم زانو کمک میکند؟
نوشیدن آب موجب تولید مایع سینوویال میشود که نقش مهمی در روان کردن حرکت مفصل و در نتیجه کاهش ورم و التهاب دور زانو دارد.
چه روغنی برای ماساژ دادن زانو خوب است؟
روغن‌های اساسی مانند روغن نعناع، زنجبیل، اکالیپتوس، اسطوخودوس و کندر خاصیت ضدالتهابی و تسکین‌دهندگی دارند و به کاهش درد، ورم و التهاب کمک می‌کنند.
اضافه وزن باعث ورم کردن زانو میشود؟
چاقی میزان التهاب بدن را افزایش می‌دهد، به‌علاوه وارد شدن فشار مداوم و مضاعف به مفصل‌ها نیز باعث التهاب میشود. ضمناً چاقی با احتباس مایع همراه است. در نتیجه اضافه وزن یکی از عوامل خطر ورم زانو است.
چه تغییراتی در سبک زندگی برای کاهش ورم زانو مفید است؟
ورزش‌های سبکی مانند پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری را در برنامۀ روزمرۀ خود بگنجانید. این ورزش‌ها به حفظ تناسب اندام کمک می‌کنند و عضله‌ها را قوی و منعطف می‌کنند. با قوی‌تر شدن عضله‌ها و کاهش وزن فشار کمتری به زانو وارد میشود و زانو ورم نمی‌کند.
از بین رفتن ورم زانو چقدر طول می‌کشد؟
ورم زانو نتیجۀ جمع شدن مایعات داخل مفصل یا دور آن است. اگر بیماری یا آسیب‌دیدگی شدید علت ورم زانو نباشد، ورم باید پس از سه روز انجام اقدامات اولیه از بین برود.
ورم زانوی ناشی از آسیب‌دیدگی پس از چه مدت برطرف میشود؟
میزان ورم در دوران ترمیم آسیب‌دیدگی یکسان نیست. ترمیم آسیب‌های عضلات و رباط‌ها ۶ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد. البته بهبود یافتن مینیسک به دلیل خون‌رسانی ضعیف مدت بیشتری زمان می‌برد.
ممکن است مصرف دارو علت ورم زانو باشد؟
مصرف داروهای زیر می‌تواند باعث ورم کردن زانو شود:
- داروهای مخصوص درمان بیماری‌های قلبی مانند مسدودکننده‌های کانال کلسیم برای مثال آملودیپین
- کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون
- داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب مانند آسپرین
- داروهای مخصوص درمان دیابت مانند آواندیا و آکتوس
- داروهای هورمونی از قبیل استروژن و پروژسترون
- بعضی داروهای ضدافسردگی
هنگام ورم کردن زانو چه غذاهایی را نباید بخورم؟
از مصرف غذاهای فرآوری و تصفیه شده خودداری کنید، چون این غذاها حاوی چربی‌های ترانس، نمک و قند فراوان و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده هستند. مصرف میوه و سبزی را افزایش دهید تا فیبر و ویتامین‌های بیشتری دریافت کنید. به‌علاوه بعضی میوه‌ها دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی هستند و به کاهش التهاب کمک می‌کنند.
ممکن است کفش نامناسب علت ورم کردن زانو باشد؟
بله، کفش پاشنه‌بلند فشار بیشتری را به مفصل زانو وارد میکند. این فشار گاهی باعث درد و ورم زانو میشود. به‌علاوه احتمال زمین خوردن و آسیب‌دیدگی زانو با کفش پاشنه‌بلند بیشتر است.
با زانوی ورمکرده می‌توانم ورزش کنم؟
تا زمان از بین نرفتن ورم زانو نباید ورزش‌های سنگینی مانند دو و پرش انجام بدهید. چون این ورزش‌ها ورم زانو را به دلیل فشار آوردن به مفصل بیشتر می‌کنند. ورزش‌های سبکی مانند شنا برای تقویت عضلات و جلوگیری از خشکی مفصل مفید هستند.
در کدام شغل‌ها احتمال ورم کردن زانو بیشتر است؟
کشاورزان، کارگران ساختمانی، معدنچیان، افراد فعال در مشاغل خدماتی و خانه‌داران بیشتر مستعد ورم زانو هستند. در کل هر شغلی که زانو زدن، سر پا نشستن، بلند کردن اشیای سنگین و بالا و پایین رفتن از پله‌ها لازمۀ انجام آن باشد، احتمال ورم کردن زانو را افزایش می‌دهد.
تغییرات هورمونی می‌تواند باعث ورم زانو شود؟
تغییر میزان هورمون‌های پروژسترون و استروژن موجب احتباس آب و سدیم میشود. متورم شدن سلول‌ها در اثر احتباس آب به ورم کردن زانو دامن می‌زند.
بهترین مواد ضدالتهابی برای کاهش ورم و التهاب زانوها کدام است؟
سیر، زنجبیل، آلوئه‌ورا، زردچوبه، دارچین، چای سبز و فلفل سیاه خواص ضدالتهابی قوی دارند.
چه مکمل‌هایی التهاب و ورم زانو را کاهش می‌دهند؟
مکمل‌هایی مانند گلوکزآمین و کندرویتین برای رفع ورم زانو مفید هستند.
اگر ورم زانو را درمان نکنم، چه اتفاقی می‌افتد؟
انباشته شدن مایعات در مفصل زانو عملکرد عضلات را مختل میکند و باعث ضعیف شدن و تحلیل رفتن عضلات میشود.
چرا زانوی من مدام ورم میکند؟
ورم مکرر زانو می‌تواند پیامد ابتلا به بیماری‌هایی مانند روماتیسم و آرتروز باشد. بنابراین در اولین فرصت برای تعیین علت تورم زانو و درمان آن به پزشک مراجعه کنید.
چه پمادی برای ورم زانو خوب است؟
پمادهای ضدالتهابی مانند دیکلوفناک، منتول سالیسیلات و کپسایسین برای رفع درد و التهاب و کمتر شدن ورم زانو توصیه می‌شوند.
