پارگی مینیسک زانو؛ درمان‌های غیرجراحی و جراحی

پارگی مینیسک زانو یکی از آسیب‌های شایع زانو است که در اکثر موارد با انتخاب روش درمان مناسب، ترمیم می‌شود. اگر پارگی مینیسک کوچک و در بخش دارای خون‌رسانی مینیسک باشد، پارگی حتی بدون درمان بهبود می‌یابد. برای پارگی‌های بزرگ یا ایجادشده در منطقه بدون خون مینیسک نیز روش‌های غیرجراحی و جراحی مختلفی وجود دارد. تشخیص صحیح نوع پارگی و درمان زودهنگام به بسیاری از بیماران کمک می‌کند تا ورزش و فعالیت‌های پیش از آسیب‌دیدگی خود را پس از چند ماه مجددا آغاز کنند.

پارگی و آسیب به مینیسک زانو سبب ایجاد احساس درد، سفتی و تورم در ناحیه زانو خواهد شد. حتی فرد این احساس را دارد که زانویش قفل شده و دیگر نمی‌ تواند حرکت کند و قادر نیست پا را کامل باز کند تا زانو صاف شود. به صورت کلی افراد می توانند با انجام حرکات تخریبی که سبب تقویت عضلات پا می شود از وارد شدن آسیب به زانو خود جلوگیری کنند. اگر که شما یا اطرافیانتان این اتفاق را تجربه کرده اید و در رابطه با پارگی مینیسک زانو و عمل مینیسک زانو سوالاتی دارید، تا انتها همراه ما باشید تا به صورت کامل با علائم، روش های درمان و حتی هزینه این عمل آشنا شوید.

مینیسک زانو چیست؟

دو تکه غضروف هلالی‌شکل درون زانو میان استخوان ران (فمور) و استخوان درشت‌نی (تیبیا) قرار دارد که به این غضروف‌ها مینیسک گفته می‌شود. مینیسک سالم مانند ضربه‌گیر زانو عمل می‌کند و باعث پایداری زانو می‌شود. به مینیسک قرارگرفته در سمت داخلی زانو، مینیسک داخلی و به مینیسک قرارگرفته در سمت خارجی زانو نیز مینیسک خارجی گفته می‌شود. هر مینیسک دارای سه بخش شاخ قدامی، بدنه و شاخ خلفی است.

یکی از ویژگی‌های دردسرساز مینیسک این است که به دلیل دارا بودن ماهیت غضروفی، فاقد جریان خون کافی بوده و جریان خون نیز برای ترمیم مناسب بافت‌ها ضروری است. مقداری خون در یک‌سوم خارجی مینیسک جریان دارد، اما بسیار محدود است. خون‌رسانی به دوسوم داخلی مینیسک بسیار اندک و یا کاملا بدون خون است. خون باید مواد مغذی و فاکتورهای رشد را به مینیسک انتقال دهد و به التیام آن کمک کند. اما از آنجایی که خون‌رسانی مینیسک محدود است، احتمال ترمیم بخش‌های خاصی از آن بالاتر است.

وضعیت مینیسک شبیه به مو، ناخن و دندان است؛ تمام این بافت‌ها دارای یک بخش رگ و خون‌رسانی و یک بخش فاقد خون‌رسانی هستند. به منطقه دارای خون مینیسک به دلیل وجود مویرگ‌ها، «منطقه قرمز» گفته می‌شود و بخش بدون خون نیز «منقطه سفید» نام دارد. پارگی‌های منطقه قرمز قابلیت ترمیم شدن را دارند، اما پارگی‌های منطقه سفید احتمالا هرگز بهبود نمی‌یابند. به ناحیه گذار میان این دو بخش نیز «منطقه قرمز ـ سفید» گفته می‌شود. این مناطق را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.

 

نقش مینیسک در زانو چیست؟

 

مینیسک به دلیل شکل و اندازه خاص خود از قابلیت انجام چندین وظیفه مختلف برخوردار است. وزن بدن در هنگام ایستادن به ‌طور یکنواخت در پاها و زانوها توزیع می‌شود. فشار وارد بر زانوها هنگام راه رفتن، دویدن و پریدن افزایش پیدا می‌کند. مینیسک مانند یک لایه محافظ و ضربه‌گیر عمل می‌کند تا استخوان‌های زانو به یکدیگر ساییده نشوند و مفصل آن نیز آسیب نبیند. مینیسک همچنین وزن را به ‌طور یکنواخت در مفصل زانو توزیع می‌کند. توزیع بار از آسیب‌دیدگی زانو جلوگیری کرده و برای عملکرد و سلامت زانو بسیار مهم است. بنابراین آسیب‌دیدگی مینیسک باعث می‌شود که زانو نتواند وظایف عادی خود را به درستی انجام دهد.

انواع پارگی مینیسک زانو

پارگی مینیسک یکی از آسیب‌های شایع زانو است که اصولاً به وجود آمدن پارگی مینیسک زانو آسیبی شدیدتر از کشیدگی در این نقطه است. هر فعالیتی که با چرخاندن سریع و شدید زانو همراه باشد، به ‌ویژه در حالتی که تمام وزن روی زانو است، منجر به پارگی مینیسک می‌شود. موارد مختلف پارگی مینیسک از نظر شدت و اندازه با یکدیگر تفاوت دارند. پارگی مینیسک بر اساس فاکتورهای مختلف به انواع گوناگونی طبقه‌بندی می‌شود.

 

علائم پارگی مینیسک زانو

علائم پارگی مینیسک مانند درد و ورم ممکن است ۲۴ ساعت پس از آسیب‌دیدگی بروز پیدا کنند، به‌خصوص اگر پارگی کوچک باشد. ضمنا ورم زانو، طی یک یا دو روز افزایش پیدا می‌کند. علائم پارگی مینیسک شامل:

• درد، به‌ویژه هنگام چرخاندن زانو
• ورم زانو
• حساسیت به لمس زانو
• خشکی زانو
• قفل کردن زانو
• خالی کردن زانو
• صدا دادن زانو
• کاهش دامنه حرکتی مفصل
• لنگ زدن

البته اگر پارگی مینیسک از نوع فرسایشی مزمن باشد، علائم با توجه به میزان فعالیت، احتمالا محدود به درد، ورم و خشکی زانو خواهند بود.

تشخیص پارگی مینیسک زانو

پزشکان عموما سؤالاتی درباره چگونگی آسیب‌دیدگی، علائم زانو پس از آسیب‌دیدگی و سابقه آسیب‌دیدگی‌های زانو در فرد را مطرح کرده و زانو را معاینه می‌کنند. آزمایش‌ها و تست‌های متعددی برای تشخیص پارگی مینیسک زانو انجام می‌شوند که در این بخش با آن‌ها آشنا می‌شوید.

روش‌های بدون جراحی

روش‌های درمان پارگی مینیسک به نوع و محل آسیب‌دیدگی، علائم، حرفه، میزان فعالیت، وضعیت سلامتی و سن بیمار بستگی دارد. بسیاری از پارگی‌های مینیسک که در منطقه دارای خون‌رسانی پایدار مینیسک هستند، بدون جراحی ترمیم می‌شوند. همان‌طور که گفته شد، تنها یک‌سوم بیرونی مینیسک یا منطقه قرمز دارای جریان خون کافی برای دریافت مواد مغذی لازم جهت ترمیم طبیعی است. پارگی‌های ایجادشده در دوسوم داخلی مینیسک به دلیل نبود خون کافی به ‌طور طبیعی بهبود پیدا نمی‌کنند.

نوع پارگی نیز لزوم جراحی را تعیین می‌کند. مواردی که بیش از همه احتمال دارد خودبه‌خود و یا با بهره‌گیری از درمان‌های غیرتهاجمی یا کم‌تهاجمی ترمیم شوند، پارگی‌های ناقص و کوچکی هستند که در منطقه قرمز ایجاد شده‌اند. اگر درد شدید نباشد و عملکرد زانو مختل نشده باشد، معمولا ابتدا درمان‌های غیرجراحی انجام می‌شوند.

روش درمان پارگی مینیسک زانو به عواملی مانند سن بیمار، نوع و شدت پارگی مینیسک و همراه بودن پارگی با سایر آسیب‌های زانو بستگی دارد. در صورت شدید نبودن درد و مختل نشدن عملکرد زانو عموما درمان‌های بدون جراحی امتحان می‌شوند. پارگی‌های کوچک و طولی پایدار در منطقه قرمز مینیسک زانوی جوانان را می‌توان بدون جراحی ترمیم کرد. همچنین نتایج مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهند که اگر پارگی مینیسک در نتیجه فرسایش رخ دهد، انجام جراحی دارای برتری خاصی نسبت به درمان‌های بدون‌ جراحی مانند فیزیوتراپی نیست. روش‌های بدون جراحی متعددی برای ترمیم پارگی مینیسک انجام می‌شوند که شامل:

ترمیم پارگی مینیسک زانو بدون جراحی چقدر طول می‌کشد؟

بهبود طبیعی یا بدون عمل مینیسک زانو حدود ۴ الی ۸ هفته زمان می‌برد. البته مدت زمان بهبود به شدت و محل پارگی بستگی دارد. بیماران باید فعالیت‌های ورزشی‌ را در دوران ترمیم پارگی مینیسک کاهش دهند و تمرینات قدرتی را برای تقویت عضله‌های مرکزی و سرینی انجام دهند. قوی‌تر شدن این عضله‌ها به بیماران کمک می‌کند تا در هنگام دویدن، کنترل بهتری بر ران خود داشته باشند.

عوامل زیر بر مدت زمان ترمیم مینیسک تاثیر می‌گذارند:

• سن
• سبک زندگی
• مدت زمان استمرار علائم

هر چه زانو سالم‌تر باشد، سریع‌تر به روش طبیعی بهبود پیدا می‌کند. به همین دلیل سالمندان یا بیماران مبتلا به سایر مشکلات مفصلی یا استخوانی، دوران نقاهت طولانی‌تری پس از پارگی مینیسک خواهند داشت. همچنین عدم کاهش تدریجی علائم پارگی مینیسک بیانگر آن است که مینیسک نمی‌تواند خود را بطور طبیعی ترمیم کند. اگر علائم پس از سه ماه بهبود پیدا نکنند، انجام عمل مینیسک زانو توصیه می‌شود.

پیش از شروع مجدد تمرینات ورزشی حتما با پزشک مشورت کنید، زیرا باید آزمایش تصویربرداری دیگری نیز انجام دهید تا بهبودی کامل مینیسک تأیید شود.

درمان‌های جراحی

عمل مینیسک زانو یکی از عمل‌های آرتروسکوپی رایج در سراسر جهان است. رویکردهای جراحی متداول برای درمان پارگی مینیسک شامل ترمیم مینیسک، منیسکتومی جزئی و پیوند مینیسک است. جراحی منیسکتومی کامل در گذشته برای درمان پارگی مینیسک انجام می‌شد، اما امروزه این جراحی به علت عوارض فراوان به ندرت انجام می‌شود.

چه زمانی عمل مینیسک زانو ضرورت پیدا می‌کند؟

گاهی اوقات انجام درمان‌های غیرجراحی برای تسکین درد و بازیابی توان حرکتی زانو کافی نیست. در این صورت، برای ترمیم یا برداشتن مینیسک پاره، عمل مینیسک زانو ضرورت پیدا می‌کند. به عنوان مثال در شرایط زیر انجام جراحی ضروری است:

• پارگی در دوسوم داخلی مینیسک: از آنجایی که در این منطقه، جریان خون برای برانگیختن واکنش سیستم ایمنی وجود ندارد، پارگی بدون جراحی ترمیم نمی‌شود.
• پارگی همراه با درد شدید یا مختل‌کننده عملکرد زانو: در این صورت جراح باید مینیسک را ترمیم کند یا بخش پاره مینیسک را بردارد.
• پارگی‌ پیچیده: عمل جراحی معمولا برای منظم کردن بخش پاره شده مینیسک انجام می‌شود.

جراحی ترمیم مینیسک

چنانچه پارگی مینیسک طولی و در بخش بیرونی مینیسک قرار داشته باشد و بیمار نیز جوان و فعال باشد، جراحی ترمیم مینیسک توصیه می‌شود. پزشکان نهایت تلاش و مهارت خود را برای حفظ مینیسک بکار می‌برند، چرا که برداشتن مینیسک عوارض متعددی همچون ابتلای زودهنگام به آرتروز زانو را به دنبال دارد. روش‌های مختلفی برای ترمیم پارگی مینیسک به کار گرفته می‌شود. پارگی‌های عمودی پیرامونی به خوبی ترمیم می‌شوند و بهترین روش برای ترمیم آن‌ها استفاده از بخیه‌های ماتریس عمودی است. در گذشته تصور می‌شد که پارگی‌های افقی قابلیت ترمیم بسیار کمی دارند و به همین دلیل جراحی منیسکتومی برای درمان انجام می‌شد. اما افزایش آگاهی از اهمیت حفظ مینیسک باعث شد تا پارگی‌های افقی، به‌ویژه در بیماران جوان‌تر ترمیم شوند.

جراحی منیسکتومی جزئی

منیسکتومی جزئی به بیمارانی توصیه می‌شود که از درمان غیرجراحی نتیجه نگرفته‌اند و احتمال رفع علائم پارگی مینیسک آنان پس از جراحی ترمیمی پایین است. به ‌طور کلی پارگی‌های شعاعی، فرسایشی، پیچیده و داخل منطقه سفید به جراحی منیسکتومی نیاز دارند. با توجه به نرخ موفقیت بالاتر ترمیم مینیسک، فارغ از محل پارگی در منطقه قرمز یا سفید، جراحی منیسکتومی غالبا رویکرد ترجیحی برای بیماران جوان‌تر محسوب نمی‌شود.

جراحی پیوند مینیسک

جراحی پیوند مینیسک در صورتی ضرورت پیدا می‌کند که مینیسک زانو به دلیل آسیب‌دیدگی شدید و غیرقابل‌ترمیم، در جراحی قبلی برداشته شده باشد. اگر مینیسک نداشته باشید، به تدریج به زانو درد و آرتروز زانو مبتلا خواهید شد. پیوند مینیسک درد را تا حد محسوسی کاهش می‌دهد و از ابتلا به آرتروز زانو جلوگیری می‌کند. جراحی پیوند مینیسک کم‌تهاجم‌تر از تعویض مفصل زانو است.

مینیسک پیوندی از نظر اندازه و شکل هندسی باید مشابه مینیسک طبیعی انتخاب شود تا با توزیع فشار فیزیولوژیک مفصل، مطابقت داشته باشد. مینیسک پیوندی عموما بافت گرفته‌شده از بدن اهداکننده (معمولا بیمار مرگ مغزی) است که در دمای بسیار پایین نگهداری می‌شود. غربالگری‌های لازم باید انجام شوند تا از تطابق گروه خونی و عدم ابتلا اهداکننده به عفونت اطمینان حاصل شود.

مراقبت های بعد از عمل مینیسک زانو

مراقبت بعد از عمل مینیسک زانو مهم تر از خود جراحی‌ مینیسک است که در ترمیم یا برداشت بخش‌ های آسیب‌ دیده از بافت مینیسک باید لحاظ شود. بعد از انجام عمل، مراقبت و فیزیوتراپی مناسب بسیار مهم است تا بهبودی بهتر و سریع‌ تر در زانوی بیمار رخ دهد. به صورت کلی مراقبت های بعد از این عمل پارگی مینیسک زانو به شرح زیر است:

1. هفته اول بعد از جراحی، زانو باید حتما با استفاده از یک زانو بند مخصوص بی حرکت باشد و به مدت ۶ هفته باید از عصاهای مخصوص جهت کاهش فشار به زانو استفاده کنید.
2.  بعد از سپری شدن ۱ ماه، زمان آن رسیده که بیمار کمی زانوی خود را تکان داده و آن را خم کند. در این مدت فرد نباید از زانوبند استفاده کند.
3. ۳ الی ۴ ماه بعد از عمل نیز معمولا بعد از گذشت این مدت، پزشک اجازه بازگشت به فعالیت های معمول بدون عصا و زانوبند را صادر می کند. در این مدت فرد می تواند فعالیت های ورزشی به صورت کاملا سبک را از سر بگیرد.

همچنین توجه داشته باشید که اگر روی برش هایی که روی زانوی شما به وجود آمده است بانداژ دارید، بانداژ را تمیز و خشک نگه دارید و حتما دستورالعمل های پزشک خود را به صورت دقیق دنبال کنید. اگر که چسب‌ های بخصوصی نیز بر روی برش ها دارید، به آن‌ها تا زمانی که از بین می‌ روند هیچ دستی نزنید و نواحی اطراف چسب ها را را تمیز و خشک نگه‌ دارید. در آخر باید اضافه کنیم که شرایط دوره توانبخشی، کاملا به شرایط بیمار که شامل شدت آسیب دیدگی، سن و…  بستگی دارد. توجه داشته باشید که هر چه که پروتکل های مراقبتی بهتر رعایت شوند، نتیجه نهایی جراحی بهتر خواهد بود و روند بهبود شما زودتر طی خواهد شد.

مقایسه روش‌های جراحی و عمل مینیسک زانو

امروزه هر سه روش جراحی مینیسک را می‌توان به روش آرتروسکوپی انجام داد. به همین دلیل دوران نقاهت پس از جراحی‌ها بسیار کوتاه‌تر از گذشته شده است. در جدول زیر، ویژگی‌های کلی سه روش جراحی مورد استفاده برای درمان پارگی مینیسک را مشاهده می‌کنید:

پزشکان عمل مینیسک زانو را با توجه با چه معیارهایی تعیین می‌کنند؟

ترتیب و اولویت جراحی مینیسک به عوامل متعددی همچون نوع و محل پارگی، شرایط بیمار و تخصص جراح بستگی دارد. جراحان روش جراحی مناسب را با توجه به فاکتورهای زیر توصیه می‌کنند:

• نوع و محل پارگی: پارگی‌های یک‌سوم خارجی مینیسک به دلیل وجود خون‌رسانی در این ناحیه، قابلیت بیشتری برای ترمیم دارند. بنابراین عموما جراحی ترمیمی یا در نهایت جراحی منیسکتومی جزئی برای پارگی‌های منطقه قرمز انجام می‌شود.
• پایداری پارگی: اگر پارگی پایدار باشد یا محدودیت‌های عملکردی ایجاد نکرده باشد، ضرورتی برای انجام جراحی وجود ندارد. در این صورت، ابتدا درمان‌های محافظه‌کارانه مانند فیزیوتراپی و تعدیل فعالیت توصیه می‌شود.
• شرایط بیمار: سن، میزان فعالیت و شرایط عمومی بیمار در نظر گرفته می‌شود. بیماران جوان‌تر، به‌ویژه بیمارانی که پارگی مینیسک آنان در منطقه قرمز است، کاندیدای ایده‌آلی برای عمل ترمیم مینیسک هستند. به‌علاوه هر چه سن پایین‌تر باشد، باید تلاش بیشتری برای حفظ مینیسک و پیشگیری از ابتلا به آرتروز انجام شود. بیماران مسن‌تر و بیماران مبتلا به سایر عارضه‌های زانو ممکن است مجبور به انجام مینسکتومی جزئی یا پیوند مینیسک شوند.

عوارض عدم درمان پارگی مینیسک زانو

اغلب بیماران علی‌رغم پارگی مینیسک می‌توانند هنگام راه رفتن، وزن خود را روی زانو تحمل کنند و به همین دلیل مراجعه به پزشک را به تأخیر می‌اندازند. اما درد زانو طی چند روز مدام، بیشتر و بیشتر شده و مفصل آن خشک و متورم می‌شود. پس از مدتی سایر علائم پارگی مینیسک مانند قفل کردن و خالی کردن زانو نیز به تدریج پدیدار می‌شود.

اگر پارگی مینیسک را درمان نکنید، مشکلات بیشتری برای زانو ایجاد خواهد شد. امکان دارد تکه پاره‌شدۀ مینیسک جدا شود و در مفصل زانو گیر بیفتد. در این صورت دچار مشکلات حرکتی جدی زانو و درد می‌شوید و به انجام جراحی تهاجمی‌تری نیاز پیدا خواهید کرد. علاوه بر این، عدم درمان پارگی مینیسک زمینه‌ساز ابتلا به مشکلات مزمن دیگری مانند ابتلا زودهنگام به آرتروز زانو می‌شود.

هزینه درمان پارگی مینیسک زانو

درمان‌های غیرجراحی عموما کم‌هزینه‌تر از درمان‌های جراحی هستند؛ البته نباید طول درمان و هزینه‌های ناشی از آن را فراموش کنید. هزینه جراحی پیوند مینیسک با توجه به مواد موردنیاز و دوران نقاهت طولانی از عمل‌های دیگر بالاتر است. اما از آنجایی که هزینه درمان به عوامل مختلفی مانند شدت آسیب‌دیدگی، روش‌های درمانی موردنیاز، حق‌الزحمه متخصص، پوشش بیمه، هزینه بیمارستان یا مرکز جراحی، محل زندگی و غیره بستگی دارد، برای ارزیابی دقیق و برآورد هزینه باید به پزشک مراجعه کنید. با توجه به این که ترمیم پارگی مینیسک دارای ماهیت درمانی است، شرکت‌های بیمه معمولا هزینه درمان را پرداخت می‌کنند.

پیشگیری از پارگی مینیسک زانو

اگرچه پیشگیری کامل از پارگی مینسک زانو ممکن نیست، اما رعایت توصیه‌های زیر احتمال آسیب‌دیدگی مینیسک را کاهش می‌دهد:

• حتما بدن خود را قبل از شروع ورزش گرم کنید.
• تمرینات مناسب را پیش از مسابقه انجام دهید تا از قدرت و آمادگی بدنی خود اطمینان حاصل کنید.
• شدت و مدت زمان تمرینات را به مرور افزایش دهید.
• فعالیت‌های مولد درد را انجام ندهید.
• در صورت آسیب‌دیدگی به اندازه کافی برای بهبودی کامل صبر کنید.
• از کفش مناسب و تجهیزات محافظتی استفاده کنید.
• تکنیک‌های پرش و فرود مناسب را انجام دهید.
• محیط ورزش یا کار را بررسی کنید تا از ایمنی آن مطمئن شوید.

جمع‌بندی

پارگی مینیسک یکی از آسیب‌‌های شایع زانو است که انواع مختلفی دارد.‌ احتمال ترمیم پارگی‌های منطقه قرمز مینیسک یا یک‌سوم بیرونی آن، بدون انجام جراحی یا با بهره‌گیری از درمان‌های غیرجراحی بیشتر است. اما ترمیم پارگی‌های دوسوم داخلی مینیسک که خون در آن جریان ندارد، عموما مستلزم جراحی است. با توجه به این که برداشتن کامل یا جزئی مینیسک، موجب ابتلا به آرتروز در سن پایین‌تر می‌شود، پزشکان همواره ابتدا درمان‌های غیرجراحی را امتحان می‌کنند. چنانچه علائم به کمک درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی برطرف نشوند، ترجیحا جراحی ترمیم مینیسک و پس از آن منیسکتومی جزئی و سپس تعویض مینیسک انجام می‌شود. در هر حال، تشخیص صحیح نوع و محل پارگی برای انجام درمان مناسب و بازیابی قدرت و دامنۀ حرکتی زانو ضروری است. اگر احتمال می‌دهید که دچار پارگی مینیسک شده‌اید، کافی است برای دریافت نوبت مشاوره به سایت ما مراجعه کنید و یا با شماره ۰۹۱۲۸۹۵۹۷۳۶ تماس حاصل فرمایید.

پرسش‌های متداول

چه افرادی بیشتر دچار پارگی مینیسک زانو می‌شوند؟

ورزشکاران رشته‌هایی مانند تنیس، فوتبال، بکستبال یا فوتبال که چرخش‌های ناگهانی انجام می‌دهند، بیشتر در معرض خطر پارگی مینیسک زانو قرار دارند. انجام ورزش‌های تماسی مانند فوتبال و راگبی نیز احتمال پارگی مینیسک زانو را افزایش می‌دهد.

کدام متخصصین پارگی مینیسک را درمان می‌کنند؟

اگر احتمال می‌دهید که دچار پارگی مینیسک شده‌اید، باید برای معاینه به متخصص طب فیزیکی، متخصص طب ورزشی یا جراح ارتوپد مراجعه کنید.

آیا بعد از پارگی مینیسک می‌توانم راه بروم؟

راه رفتن عادی و کارهایی که مستلزم چرخیدن یا تغییر جهت ناگهانی نیست، پس از پارگی مینیسک قابل انجام هستند. پارگی مینیسک به تدریج پیشرفت می‌کند، اما سرعت پیشرفت آن معمولا آهسته است. درد زانو مانند علامت راهنما است و شدیدتر شدن درد بیانگر بدتر شدن پارگی مینیسک است.

اگر پارگی مینیسک را درمان نکنم، چه اتفاقی می‌افتد؟

پارگی مینیسک به مرور زمان تشدید می‌شود و در نتیجه احتمال ابتلا به آرتروز زانو افزایش می‌یابد. بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است.

برای این که پارگی مینیسک زودتر خوب شود، چه کارهایی می‌توانم انجام بدهم؟

درمان RICE را برای کوتاه‌تر شدن دوران بهبود انجام بدهید. استراحت دادن به زانو به بهبودی سریع‌تر آن کمک می‌کند. برای آنکه به زانو فشار وارد نشود، هنگام راه رفتن از عصای زیربغل استفاده کنید. هر چند ساعت یک بار به مدت ۱۵ دقیقه یخ روی زانوی خود قرار دهید تا ورم آن از بین برود. برای کاهش ورم و درد، باند کشی دور زانو ببندید یا از زانوبند استفاده کنید. پای خود را هنگام نشستن یا دراز کشیدن روی چند بالش، بالا بگذارید.

چه عواملی پارگی مینیسک را تشدید می‌کنند؟

چرخش شدید زانو موجب تشدید پارگی مینیسک می‌شود. ضربه مستقیم به قسمت آسیب‌دیده زانو و فرود نامناسب روی پا نیز پارگی را شدیدتر می‌کنند. زانو زدن، اسکات عمیق، توقف یا چرخش ناگهانی یا حمل وزنه‌های سنگین نیز مینیسک پاره را تحریک خواهند کرد.

در صورت پارگی مینیسک زانو می‌توان از سربازی معاف شد؟

بر اساس بند ۲۷ مادۀ ۳۶ از قوانین معافیت پزشکی سازمان نظام وظیفه در بخش بیماری‌های استخوانی، افرادی که توانایی عملکردی‌شان به علت پارگی مینیسک عمل شده یا نشده، مختل شده است، مشمول معافیت خدمات رزمی می‌شوند.

چه مواد غذایی به بهبودی سریع‌تر پارگی مینیسک کمک می‌کنند؟

پارگی مینیسک به غضروف مفصل زانو آسیب وارد می‌کند. برخی مواد غذایی به دلیل تاثیر مثبت بر رفع درد و التهاب برای ترمیم غضروف مفید هستند. بعضی غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ به تقویت سیستم ایمنی کمک کرده و با التهاب نیز مقابله می‌کنند. سعی کنید مصرف خوراکی‌های زیر را پس از پارگی مینیسک در برنامه غذایی خود قرار دهید:

• ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی تن و ساردین
• میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی و بلوبری
• آووکادو
• زیتون و روغن زیتون فرابکر
• زردچوبه
• سبزیجات سبزبرگ مانند بروکلی و اسفناج

مینیسک زانو چگونه پاره می‌شود؟

فعالیت‌هایی مانند توقف و چرخش ناگهانی که باعث چرخش شدید زانو می‌شوند، احتمالا منجر به پارگی مینیسک خواهند شد. حتی زانو زدن، اسکات عمیق یا بلند کردن بارهای سنگین نیز گاهی باعث پارگی مینیسک می‌شوند.

آیا ممکن است مینیسک دوباره پاره شود؟

بله، احتمال پارگی مجدد مینیسک وجود دارد. زمین خوردن، سانحه یا ساییدگی از دلایل پارگی مجدد مینیسک محسوب می‌شوند.

پزشک چطور تصمیم می‌گیرد که باید مینیسک پاره را ترمیم کند یا بخش پاره‌شده را بردارد؟

جراح، آرتروسکوپی انجام می‌دهد و پارگی مینیسک را به دقت معاینه می‌کند. پارگی‌های یک‌سوم بیرونی مینیسک به دلیل وجود خون‌رسانی، غالبا ترمیم می‌شوند. علاوه بر این، بخش بیرونی مینیسک ضخیم‌تر است و اگر بخش پاره آن بریده شود، مقدار کمی از مینیسک باقی می‌ماند. پارگی‌های دوسوم داخلی مینیسک غالبا مستلزم برداشتن بخش پارۀ مینیسک هستند، زیرا خون‌رسانی در این بخش محدود است. از این گذشته، بخش داخلی مینیسک نازک‌ترین بخش آن است و پس از برداشتن پارگی، بخش بسیار کمی از بافت مینیسک از دست می‌رود.

چرا جراح تمام مینیسک آسیب‌دیده را برنمی‌دارد؟

مینیسک نقش ضربه‌گیر را در زانو ایفا می‌کند و به توزیع وزن بدن نیز کمک خواهد کرد. اگر کل مینیسک برداشته شود، فشار زیادی به مفصل باقی مانده وارد شده و زانو مستعد ابتلا به آرتروز می‌شود.

ممکن است پس از پارگی مینیسک مجبور به انجام جراحی تعویض مفصل زانو شوم؟

احتمال ضرورت یافتن جراحی تعویض مفصل برای بیماران جوان بسیار کم است. اما اگر پارگی بزرگ‌تر و بیمار مسن‌تر باشد، احتمال دارد جراحی تعویض زانو ضرورت پیدا کند.

چه ورزش‌هایی را نباید پس از  پارگی مینیسک زانو انجام داد؟

برخی ورزش‌ها برای بیماران دچار پارگی مینیسک زانو بیش از حد سنگین هستند. حرکات ورزشی زیر را در صورت پارگی مینیسک انجام ندهید:

• اسکات عمیق
• تمام حرکاتی که مستلزم چرخیدن یا چرخاندن زانو هستند
• استفاده از وزنه برای دشوارتر کردن حرکات فوق

آیا پس از پارگی مینیسک می‌توانم ورزش کنم؟

امکان از سرگیری فعالیت‌های ورزشی پس از پارگی مینیسک به عوامل متعددی مانند شدت آسیب‌دیدگی و طرح درمان بستگی دارد. ترمیم کامل مینیسک پس از جراحی معمولا ۴ الی ۸ هفته زمان می‌برد. پس از آن باید به مدت چند ماه، درمان فیزیوتراپی و توانبخشی انجام دهید تا اطمینان حاصل شود که زانو قدرت و پایداری لازم جهت شروع ورزش با حداقل خطر آسیب‌دیدگی مجدد را به دست آورده است.

گاهی اوقات پس از پارگی مینیسک لازم است که سطح فعالیت‌های ورزشی کاهش داده شود تا از زانویی که بخشی از قدرت و پایداری ذاتی خود را از دست داده است، به خوبی محافظت شود. در این صورت بیماران باید ورزش‌های کم‌برخوردتر و سبک‌تری را انتخاب کنند.