زانو درد یک مشکل رایج است که افراد در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شوند. زانو درد در اکثر موارد به دلیل استفاده بیش از حد از زانو در طول تمرینات ورزشی و یا برخی مشاغل بروز پیدا میکند. خستگی و فشار مکرر بر زانو باعث التهاب یک یا چند ساختار درونی یا بیرونی زانو میشود که در نهایت منجر به احساس درد خواهد شد. زانو درد همچنین میتواند نتیجه یک آسیب، مانند پارگی رباط یا پارگی غضروف و یا نتیجه ابتلا به یک بیماری از جمله آرتروز و نقرس باشد. بنابراین، پیش از شروع فرآیند درمان ابتدا باید علت آن مشخص شود، زیرا زانو درد به تنهایی یک بیماری نیست و اغلب نشانه‌ای از وجود یک مشکل یا بیماری دیگر است. زانو درد مشکل حادی نیست، زیرا بسیاری از دردهای زانو به خوبی به درمان‌های غیرجراحی پاسخ می‌دهند. اما در صورت تشدید علائم و عدم درمان، ممکن است به درمان‌های دیگر نیاز داشته باشند.
درمان‌های اولیه زانو درد
از آنجایی که اکثر موارد زانو درد به دلیل استفاده بیش از حد از مفصل زانو در طولانی مدت بروز پیدا میکنند، اگر دچار زانودرد هستید، بهتر است ابتدا درمان‌های اولیه را در منزل انجام دهید. این درمان‌ها به کاهش درد و التهاب که مرحله اول درمان زانو درد هستند، کمک بسیاری میکنند. اگر پس از گذشت یک الی دو هفته، درد شما همچنان باقی ماند و یا تشدید شد، بهتر است برای بررسی بهتر به پزشک مراجعه کنید. درمان‌های اولیه برای درد زانو شامل موارد زیر است:
- پروتکل RICE: این روش کمک بسیاری به کاهش درد و التهاب میکند و اولین مرحله درمان در تمامی دردهای زانو است. RICE مخفف موارد زیر است:
- استراحت (Rest): سعی کنید تا حد امکان، وزن کمتری روی زانوی خود قرار داده و به آن استراحت دهید. انجام فعالیت‌هایی مانند ایستادن طولانی مدت که فشار یا فرسایش بیشتری به زانو وارد میکند را کاهش دهید.
- یخ (Ice): برای کنترل درد و تورم، هر ۲ تا ۳ ساعت، یک کمپرس یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی زانوی خود قرار دهید. کمپرس یخ را نباید به مدت طولانی روی زانو نگه دارید.
- فشار (Compression): بستن زانو با یک بانداژ کشی به کنترل تورم کمک میکند.
- بالا نگه داشتن زانو (Elevation): یکی از روشهای کاهش درد و تورم، بالاتر نگه داشتن زانو از سطح بدن است. روبروی یک دیوار دراز بکشید و پای خود را روی دیوار قرار دهید و یا دراز بکشید و یک بالش یا پتو زیر زانوی خود قرار دهید.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن به کاهش درد و تورم کمک میکنند. پیش از مصرف این داروها بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- استفاده از زانوبند طبی یا بریس: استفاده از زانو بند به مدت محدود میتواند به کاهش استرس زانو کمک کند. اما توجه داشته باشید که نباید به مدت طولانی از زانوبند استفاده کنید.
- تمرینات کششی و تقویتی: ورزش و تقویت عضلات اطراف زانو میتواند به بهبود درد زانو کمک کند. در ادامه مقاله چندین تمرین مختلف آموزش داده شده است که میتوانید آنها را در بخش تمرینات توانبخشی موثر در کاهش درد زانو مشاهده کنید.
توجه داشته باشید که این راهکارها تنها برای درمان اولیه درد زانو مورد استفاده قرار می‌گیرند و در صورتی که درد شما ادامه داشته باشد یا بدتر شود، باید با پزشک متخصص مشورت کنید.
علت زانو درد
مهمترین علل درد زانو به ترتیب اهمیت
|
دلایل درد زانو |
مهمترین نشانه |
درمان |
| درد و سوزش در زیر یا روی زانو، بخصوص در حالت فعالیت یا پایین رفتن از پله |
پروتکل RICE، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، فیزیوتراپی و تمرینات تقویت عضلات |
|
| درد و سفتی مزمن در زانو، بخصوص در حالت استراحت یا صبح‌ها |
داروهای ضد التهاب، تزریق کورتیکواستروئید، فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی، جراحی تعویض مفصل |
|
| ورم، قرمزی، گرمی، ناتوانی در تحمل وزن یا صاف کردن زانو |
پروتکل RICE، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، جراحی در موارد شدید |
|
| ورم، حساسیت و درد در نقطه خاصی از زانو، بخصوص در حالت فشار یا لمس |
پروتکل RICE، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، تزریق کورتیکواستروئید، آنتی‌بیوتیک در موارد عفونی |
|
| درد در زانو که به ران، باسن، کمر یا پا می‌رسد |
تصحیح وضعیت ایستادن و راه رفتن، استفاده از کفش‌های مناسب، تمرینات تعادلی، جراحی در موارد شدید |
زانو درد میتواند دلایل بسیاری داشته باشد که هر کدام علائم، علت بروز و روش درمانی مخصوص به خود را دارد. بنابراین نمی‌توان یک روش درمانی خاص برای زانو درد پیشنهاد داد، زیرا ممکن است برخی تمرینات ورزشی برای فردی که دچار یک عارضه زانو شده، مناسب نباشد یا اینکه یک عارضه تنها با استراحت درمان شود. برای همین دلیل، بهتر است علائم و درمان زانو درد به تفکیک علت مورد بررسی قرار گیرند. ساختارهای مختلفی در داخل و اطراف زانو وجود دارد که آسیب به هرکدام میتواند باعث احساس درد شود و دلایل زیادی از بیماری‌های زمینه‌ای تا نوع و شدت فعالیت و آسیبهای فیزیکی در رخ دادن آن موثر باشند. در ادامه، کمی دقیق‌تر به این دلایل و روشهای درمان آنها می‌پردازیم.
استفاده بیش از حد از زانو
استفاده بیش از حد از مفصل زانو، به ویژه در فعالیت‌های ورزشی یا کارهایی که نیاز به خم شدن و دراز کردن زانو دارد، فشار طولانی مدتی بر غضروف و بافتهای داخلی مفصل ایجاد میکند. این موضوع ممکن است باعث فرسایش غضروف و التهاب مفصل زانو شود که در نهایت به درد منجر میشود. همچنین استفاده بیش از حد از زانو منجر به آسیب و زخم در بافتهای مفصلی یا تنش و کشش عضلات و بافتهای اطراف مفصل خواهد شد. این امر باعث ناتوانی عضلات در پشتیبانی و تثبیت مفصل شده و منجر درد و ناراحتی در زانو میشود. تمامی این موارد باعث آسیب به بخش‌های مختلف زانو و ایجاد زانو درد به ویژه در ورزشکاران خواهد شد. مشکلاتی که در نتیجه استفاده بیش از حد از زانو ایجاد میشوند شامل موارد زیر است:
سندرم پاتلوفمورال (سندرم زانوی دونده)
سندرم پاتلوفمورال یا زانوی دونده یکی از شایع ترین علل درد جلوی زانوی است و تقریبا ۲۵ درصد از آسیبهای زانو که در کلینیک‌های آسیب ورزشی دیده میشود را تشکیل میدهد. در افراد مبتلا به این سندرم، کاسه زانو به جای حرکت مستقیم به سمت وسط، به استخوان ران داخلی یا خارجی ساییده میشود. این امر موجب ایجاد فشار اضافی بر غضروف و التهاب در سمت داخلی یا خارجی شده و باعث ایجاد درد میشود. علائم زانوی دونده معمولا به تدریج ظاهر میشوند و هنگام فعالیت بروز پیدا میکنند. البته سندرم زانوی دونده تنها ناشی از دویدن نیست و علیرغم نام آن، هم افراد فعال و هم افراد کم‌تحرک مانند کارمندان را تحت تاثیر قرار میدهد.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران مخصوصا دوندگان
- زنان جوان
- افراد مسن
- افراد دارای وضعیت غیرطبیعی پا مانند صافی کف پا
دلایل
- ضعف عضلانی و عدم تعادل در قدرت عضلانی ماهیچه‌های اطراف زانو
- سفتی عضلات اطراف کاسه زانو
- افزایش زاویه میان لگن و استخوان ران
- فعالیت طولانی مدت مانند دویدن در مسافت طولانی
- استفاده زیاد از پله
علائم
- درد غیر مداوم در اطراف کاسه زانو
- شنیدن صدای سایش یا خراش هنگام حرکت
- تورم کم
- افزایش درد هنگام فعالیت طولانی مدت، پایین آمدن از پله و نشستن به مدت طولانی
درمان
- استفاده از یخ پس از فعالیت
- انجام تمرینات کششی و تقویتی
- استفاده از زانوبندهای طبی که روی کشکک زانو را نمی‌پوشانند
- استفاده از آرتز یا کفی طبی کفش مخصوص صافی کف پا
- تغییر وضعیت مداوم و عدم قرارگرفتن در یک وضعیت مانند نشستن به مدت طولانی
تاندونیت کشکک یا سندروم زانوی جامپر
تاندونیت کشکک (Patellar Tendonitis) یا سندرم زانوی جامپر به حالتی گفته میشود که در آن تاندون چهارسرران یا تاندون کشکک بر اثر فشار مکرر ملتهب شده باشد. این عارضه به این دلیل به این نام شناخته میشود که اغلب بازیکنان بسکتبال، والیبال و بازیکنان ورزش‌های پرشی را تحت تأثیر قرار میدهد. تاندونیت کشکک معمولا به تدریج و در طول زمان ظاهر میشود و ممکن است در ابتدا هیچ دردی نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری و ایجاد پارگی بیشتر، درد زانو به تدریج افزایش می‌یابد. شایعترین علامت سندرم زانوی جامپر، حساسیت به لمس هنگام فشار روی تاندون کشکک، درست زیر کاسه زانو است. در اکثر موارد تاندونیت کشکک بعد از حدود ۳ ماه برطرف میشود، اما اگر پس از ۶ تا ۱۲ ماه توانبخشی برطرف نشد، انجام عمل جراحی آخرین راه‌حل است تا پس از ۳ الی ۶ ماه فیزیوتراپی به ورزش بازگردید.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران به خصوص بازیکنان ورزش‌هایی که نیاز به پریدن زیاد دارند، مانند بسکتبال و والیبال
دلایل
- پرش و شوت کردن مکرر
- عدم تعادل عضلانی، سفتی و ضعف در عضلات چهار سر ران
- افزایش ناگهانی سطح فعالیت و عدم استراحت کافی بین جلسات تمرین
- خارهای استخوانی
علائم
- درد درست زیر کشکک زانو هنگام فعالیت یا لمس کردن
- خشکی زانو در صبح
- ضخیم شدن تاندون
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- استفاده از زانوبند طبی
- تمرینات کششی به ویژه در عضلات چهارسرران و همستریگ و تمرینات تقویتی به ویژه در عضلات سرینی
- جراحی برداشتن بافت دژنراتیو
تاندوینوپاتی چهارسر ران
تاندونوپاتی چهارسر ران (Quadriceps Tendinopathy) معمولا یک آسیب ناشی از استفاده بیش از حد از زانو است که به دلیل انجام فعالیت‌هایی مانند پرش‌های مکرر و دویدن سرعت بروز پیدا میکند. این عارضه عموما ورزشکاران را تحت تأثیر قرار میدهد، اما میتواند برای افراد غیر ورزشکار نیز اتفاق بیفتد. پارگی‌های جزئی و عدم استراحت در نهایت منجر به پارگی کلی این تاندون میشود. علائم تاندونوپاتی چهارسر ران معمولاً به تدریج و در طول زمان ظاهر میشوند. این علائم شامل درد در بالای کشکک زانو، حساسیت موضعی در محل، احساس ضعف و کاهش قدرت زانو و تورم است. در صورت شدید بودن عارضه و عدم بهبودی پس از حداقل سه ماه درمان غیرجراحی، جراحی آرتروسکوپی برای ترمیم تاندون انجام خواهد شد. افراد مبتلا به درد زانو تاندونیت چهارسر ران اصولا به طور کامل بهبود پیدا میکنند و می‌توانند در عرض ۲ تا ۶ ماه به سطح ورزشی پیش از آسیب بازگردند.
افراد در معرض خطر
- اغلب ورزشکاران
- افراد با سن پایین
- افراد قد بلند
- افراد دارای اضافه وزن
دلایل
- انجام ورزش‌هایی همچون شروع سریع، توقف و چرخش، دویدن و پریدن مانند والیبال، بسکتبال، فوتبال
- خطاهای حین تمرین مانند افزایش ناگهانی سطوح تمرینی مانند تعداد دفعات، مدت و شدت حرکات
- بلند کردن مکرر وزنه‌های سنگین در وزنه‌برداری
- کفش نامناسب
- انعطاف ناپذیری و سفتی عضلات همسترینگ و چهارسر ران
- وضعیت بدنی نامناسب، تغییر وضعیت پا، زانو ویا باسن، ناهنجاری کشکک
- عدم تعادل عضلانی در هر نقطه از لگن تا پا
- انجام اعمال تکراری مانند چمباتمه زدن، زانو زدن و پریدن
- پیری و کاهش انعطافپذیری تاندون‌ها
علائم
- درد در پایین ران و بالای کاسه زانو و تشدید آن هنگام فعالیت
- حساسیت موضعی
- سفتی زانو بعد از بیدار شدن از خواب و پس از مدتی نشستن
- احساس ضعف در داخل و اطراف زانو و کاهش قدرت
- تورم
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- فیزیوتراپی
- ماساژ درمانی
- تمرینات کششی و قدرتی
- استفاده از زانوبند طبی
- تزریق PRP
- جراحی آرتروسکوپی ترمیم تاندون
تاندونیت عضله همسترینگ
التهاب، دژنراسیون یا پارگی در عضلات همسترینگ پشت ران یک مشکل رایج میان دوندگان است که اغلب به اشتباه به عنوان ITBS تشخیص داده میشود. در بیشتر موارد، این آسیب ناشی از استفاده بیش از حد زانو و فعالیت‌های ورزشی تکراری مانند دویدن، شوت زدن و پریدن است که میتواند هر یک از سه عضله همسترینگ بالای ران یا پشت زانو را درگیر کند. این سه عضله با هم کار میکنند تا زانو را خم کرده و مفصل ران را صاف کنند. تاندنوپاتی عضلات همسترینگ زمانی رخ میدهد که به علت فعالیت زیاد، تاندون‌هایی که این عضلات را به استخوان متصل کرده‌اند، دچار التهاب، پارگی‌های میکروسکوپی یا پارگی کامل شوند. هنگام شروع بهبود علائم، باید کم‌کم و با افزایش تدریجی شدت، مدت و دفعات به فعالیت ورزشی خود بازگردید و عجله نکنید.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران به خصوص دوندگان، دوچرخه سواران، فوتبالیست‌ها و شناگران
- افراد کم‌تحرک
- زنان
- افراد دچار صافی کف پا
- افراد مسن
دلایل
- استفاده بیش از حد از زانو و فشار مکرر
- عدم تعادل عضلانی میان عضلات همسترینگ
- انعطاف‌ناپذیری و سفتی عضلات همسترینگ
- تمرین بیش از حد و گرم کردن ناکافی
- آسیبهای قبلی
علائم
- درد و حساسیت پشت ران و درد شدید هنگام کشش زیاد همسترینگ
- تشدید درد هنگام فعالیت
- کاهش محدوده حرکتی و سفت شدن زانو
- تورم و احساس گرما
- ضعف و کاهش قدرت
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- تمرینات تقویتی و کششی عضلات همسترینگ
- فیزیوتراپی
- استفاده از زانوبند طبی
- استفاده از آرتز
- تزریق کورتیکواستروئید
- جراحی
سندرم باند ایلیوتیبیال
سندرم باند ایلیوتیبیال یا ITBS (Iliotibial Band Syndrome) یکی از شایع ترین آسیبهایی است که در دوندگان، به ویژه دوندگان مسافت طولانی مشاهده میشود. این سندروم باعث ایجاد درد جانبی زانو در سمت بیرونی زانو میشود که میتواند به سمت ران کشیده شود و درمان آن بسیار دشوار است. باند ایلیوتیبیال یک نوار ضخیم از بافت فیبری است که از قسمت بیرونی ساق شما از لگن تا زانو عبور میکند و ساختار متفاوتی نسبت به ماهیچه ها دارد که باعث میشود تحرک کمتری داشته باشد و کشش آن سخت‌تر شود. سندرم باند ایلیوتیبیال زمانی بروز پیدا میکند که این باند به دلیل ایجاد اصطکاک، تحریک و ملتهب شود. مهمترین مرحله در درمان، تشخیص علت سفت شدن این رباط است. پس از آن فیزیوتراپیست میتواند حرکات شما را ارزیابی کرده و تمرینات کششی برای شما تجویز کند تا این استرس را کاهش دهد.
افراد در معرض خطر
- اغلب ورزشکاران مخصوصا دوندگان
- افراد داری صافی کف پا و اختلاف طول پاها
دلایل
- دویدن بیش از حد
- مشکلات عضلانی، سفتی عضلات پا و باند ایلیوتیبیال، ضعف عضلات باسن
- افزایش ناگهانی فعالیت
- خارهای استخوانی در اطراف محل اتصال باند ایلیوتیبیال
علائم
- زانو درد جانبی
- تورم زانو در قسمت بیرونی
- احساس ترکیدن یا ضربه خوردن هنگام خم کردن زانو
درمان
- استراحت دادن به پای آسیب دیده
- یخ درمانی برای کاهش التهاب
- داروهای ضد التهاب
- تغییر و اصلاح فعالیت‌های ورزشی
- زانوبند طبی
- تمرینات کششی و تقویتی باند، عضلات سرینی، چهار سر و همسترینگ
- ماساژ درمانی
- استفاده از کفی کفش مخصوص در صورت صافی کف پا
- تزریق استروئید
ازگود اشلاتر
بیماری ازگود اشلاتر (Osgood-Schlatter) شایعترین علت زانو درد در نوجوانان است و معمولا در نوجوانان ورزشکار اتفاق می‌افتد. توبرکل تیبیا یک برجستگی استخوانی در بالای ساق پا، درست زیر کاسه زانو است که صاف کردن مکرر زانو باعث آسیب و التهاب آن میشود. کودکان مبتلا به این عارضه در ناحیه پایین کشکک زانو احساس درد میکنند که معمولا با صاف کردن ساق پا شدیدتر میشود. با گذشت زمان، این برجستگی استخوانی شروع به بیرون زدن میکند، زیرا التهاب مزمن باعث رشد استخوان خواهد شد. بیماری ازگود شلاتر اصولا با توقف رشد توبرکل تیبیا (در سنین ۱۵ تا ۱۷ سالگی) خود به خود بهبود می‌یابد. در موارد جدی‌تر ممکن است نیاز باشد به مدت چند هفته از آتل استفاده کنید.
افراد در معرض خطر
- پسران نوجوان
- ورزشکاران نوجوان
- سابقه خانوادگی ازگودشلاتر
دلایل
- رشد ناگهانی در دوران نوجوانی
- سفتی زیاد عضلات
- استفاده زیاد از زانو در سنین رشد
- ضربه مستقیم به درشت‌نی
علائم
- بزرگ و ملتهب شدن توبرکل تیبیا
- تشدید درد زیر کشکک زانو در هنگام فعالیت
- حساسیت در صورت لمس و فشار
- ایجاد توده استخوانی در ناحیه
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- استفاده از زانوبند طبی
- استفاده از مسکن و داروهای ضدالتهاب
- تمرینات کششی برای کاهش سفتی عضلات چهارسرران و تقویت عضلات اطراف زانو
- بستن آتل یا گچ گرفتن
سندرم سیندینگ-لارسن-جانسون
بیماری Sinding-Larsen-Johansson یا به اختصار SLJ اکثرا نوجوانان و کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد. سندرم سیندینگ لارسن جانسون و ازگود اشلاتر مشابه یکدیگر هستند و علل، علائم و درمان مشابه دارند. تفاوت اصلی این دو سندرم، محل آسیب تاندون کشکک است که در سندرم جانسون، محل آسیب بالای تاندون و در سندرم ازگود اشلاتر نیز محل آسیب انتهای تاندون است.
افراد در معرض خطر
- پسران نوجوان
- ورزشکاران نوجوان
- سابقه خانوادگی سندرم SLJ
دلایل
- فعالیت‌هایی شامل دویدن و پریدن
- ضربه به قسمت جلوی زانو مانند افتادن روی زانو
- عدم انعطافپذیری عضلات همسترینگ و چهار سرران
- شروع فعالیت ورزشی بدون گرم کردن کافی
- استفاده بیش از حد از زانو
علائم
- درد در محل اتصال تاندون کشکک به استخوان کشکک
- حساسیت موضعی و تورم
- سفتی عضلات چهارسرران و همسترینگ
- کاهش دامنه حرکات
- افزایش درد هنگام زانو زدن و بعد از ورزش
- ضخیم شدن تاندون
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- استفاده از زانوبند طبی
کشیدگی و پارگی عضلات ساق پا
کشیده شدن عضله ساق پا (calf strain) یک آسیب ورزشی رایج است که اگر به طور موثر مدیریت نشود، منجر به بروز مشکلات طولانی مدت خواهد شد. علت ایجاد این عارضه این است که یکی از ماهیچه‌های ساق پا فراتر از حد طبیعی خود کشیده شده و به برخی یا تمام فیبرهای عضلانی آسیب وارد میکند. هنگام کشیدگی ساق پا معمولا درد شدید و ناگهانی احساس میشود و آن ناحیه ممکن است حساس به لمس و همراه با تورم و کبودی باشد و راه رفتن در این حالت اغلب دشوار است. با ترکیب مناسب درمان ها، اکثر افراد طی چند هفته بهبود پیدا میکنند.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
دلایل
- کشش ناگهانی و بیش از حد عضلات ساق پا
- شتاب ناگهانی در ورزش‌هایی مانند تنیس و فوتبال
- استفاده بیش از حد از زانو
علائم
- درد ناگهانی در پشت ساق و پایین زانو
- امکان شنیدن صدا هنگام کشیدگی یا پارگی عضله
- عدم توانایی در ایستادن روی پنجه پا
- تورم و کبودی
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- داروهای مسکن
- تمرینات تقویتی و کششی تحت نظر فیزیوتراپیست
- فیزیوتراپی
- جراحی در صورت پارگی کامل عضله
گرفتگی عضلات ساق پا
اسپاسم ناگهانی عضلات ساق پا باعث ایجاد درد در پشت پا و زیر زانو میشود و ممکن است بسیار دردناک باشد، اما معمولا در عرض چند دقیقه برطرف میشود. در بیشتر موارد، گرفتگی عضلات پا کاملا بی‌خطر است و به سرعت برطرف میشود، اما میتواند نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی زمینه‌ای یا عدم تعادل الکترولیت باشد.
افراد در معرض خطر
- خانم‌های باردار
- افراد دارای اضافه وزن
- ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات کلیوی، دیابت و کم کاری تیروئید
دلایل
- خستگی عضلانی
- افزایش ناگهانی سطح تمرین
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ادرارآور و هورمونی
- مشکلات ستون فقرات مانند تنگی کانال نخاعی
- تعریق زیاد و کم آبی بدن
- عدم تعادل الکترولیت بدن
علائم
- درد ناگهانی در عضلات پشت ساق پا
درمان
- استراحت
- تمرینات کششی
- ماساژ
- نوشیدن آب
- گرم کردن ناحیه اسپاسم
استئوکندریت دیسکانس
در بیماری استئوکندریت دیسکانس (Osteochondritis Dissecans) کاهش جریان خون به استخوان‌های زانو منجر به تحلیل رفتن، نازک شدن و شکستگی استخوان‌ها و غضروف زانو میشود. به دنبال کاهش خونرسانی، لایه‌های نازک استخوان و غضروف مجاور، یکپارچگی ساختاری خود را از دست داده و شل میشوند، قطعاتی از آنها جدا شده و با گذشت زمان ممکن است به طور کامل از بین بروند. جدا شدن استخوان و غضروف میتواند باعث ایجاد پاسخ التهابی در مفصل شود. کودکان و جوانان به درمان‌های غیرجراحی بهترین پاسخ را می‌دهند، زیرا سرعت بازسازی استخوان‌ها و غضروف‌های آنها بسیار بالاتر است. اکثر بزرگسالان مبتلا به استئوکندریت دیسکانس به جراحی نیاز دارند.
افراد در معرض خطر
- افراد در سنین ۱۰ الی ۲۰ سالگی
- مردان سه برابر زنان
- افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به استئوکندریت
دلایل
- استرس و ضربات جزئی و مکرر به زانو در فعالیت‌های شامل حرکات تکراری
- عدم تعادل هورمونی
- بی‌ثباتی مفصل
- استفاده بیش از حد از زانو
- ضربه شدید مستقیم
علائم
- درد زیر زانو و تشدید آن با فعالیت
- قفل شدن مفصل زانو
- تورم
- ضعف و بی‌ثباتی زانو
- کاهش دامنه حرکت
- شنیدن یک صدای بم هنگام خم و صاف کردن زانو
درمان
- استراحت به مدت ۶ تا ۱۲ هفته
- زانوبند یا بریس زانو
- فیزیوتراپی
- جراحی برای برداشتن قطعات داخل مفصل
- جراحی برای تثبیت قطعه با پیچ
- پیوند غضروف سالم از بدن بیمار به ناحیه آسیب‌دیده
کندرومالاسی کشکک زانو
کندرومالاسی کشکک یک بیماری شایع زانو است که بر اثر نرم شدن و تحلیل غضروف پشت کشکک زانو ایجاد میشود و به طور معمول افراد زیر ۴۰ سال را تحت تاثیر قرار میدهد. کندرومالاسی کشکک اغلب به اشتباه به عنوان زانوی دونده تشخیص داده میشود، زیرا علائم و درمان آنها مشابه است. این عارضه به دلیل مشکل در نحوه حرکت کشکک و زمانی ایجاد میشود که کشکک زانو به جای اینکه به آرامی در شیار کشکک به سمت بالا و پایین سر بخورد، کمی جابجا شده و به لبه شیار ساییده و باعث ایجاد اصطکاک میشود. این امر موجب پارگی‌های کوچک در غضروف شده که پس از مدتی دچار التهاب درد میشود.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افراد زیر ۴۰ سال
- زنان
- افراد دارای صافی کف پا
- بالاتر یا پایین‌تر بودن کشکک زانو نسبت به حالت نرمال به صورت ژنتیکی
دلایل
- عدم تعادل عضلانی (سفت بودن عضلات بیرونی و ضعف عضلات داخلی زانو)
- استفاده بیش از حد از زانو شامل دویدن، پریدن و چرخیدن
علائم
- درد جلوی زانو مخصوصا هنگام پایین رفتن از پله و پس از نشستن طولانی مدت
- احساس سایش هنگام حرکت زانو
- تورم جزیی در اطراف کشکک
درمان
- پروتکل RICE (استراحت، یخ درمانی، بستن زانو، بالاتر نگه داشتن زانو)
- تمرینات کششی و تقویتی
- استفاده از زانوبند طبی
- استفاده از آرتز در صورت صافی کف پا
- اصلاح فعالیت
- جراحی آرتروسکوپی در صورت عدم پاسخ به درمان‌های دیگر
سندرم پلیکا
سندرم پلیکا (Plica Syndrome) زمانی رخ میدهد که پلیکا دچار التهاب شود. پلیکا یک غشای نازک و پر از مایع است که مفصل زانو را احاطه کرده و زمانی دچار التهاب میشود که قسمتی از آن میان اسنخوان‌های زانو گیر کند. در بیشتر موارد، سندرم پلیکا کاملا بدون علامت است و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر پلیکای زانو به دلیل استفاده بیش از حد یا آسیب، تحریک یا ملتهب شود باعث درد و بی‌ثباتی در زانو خواهد شد. اگر علائم سندرم پلیکا پس از ۳ تا ۶ ماه درمان غیرجراحی برطرف نشود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. مدت زمان بهبودی سندرم پلیکا به عوامل متعددی همچون سن بیمار و مدت زمان بروز علائم بستگی دارد. بهترین نتایج معمولا در بیماران جوان‌تری حاصل میشود که مدت کوتاهی علائم سینوویت پلیکا را تجربه کرده‌اند.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند استئوکندریت دیسکانس
- افراد کم‌تحرک
دلایل
- ضربه مستقیم به زانو
- استفاده بیش از حد از زانو
- فعالیت تکراری مانند نشستن طولانی مدت
- افزایش ناگهانی فعالیت
- آسیب به زانو مانند پارگی منیسک یا هر آسیبی که باعث خونریزی مفصل زانو شود
- ضعف عضلانی
علائم
- زانو درد که در شب و هنگام فعالیت شدیدتر میشود
- صدای کلیک هنگام خم و صاف کردن زانو
- قفل کردن زانو
- بی‌ثباتی زانو به ویژه هنگام راه رفتن در شیب و پله
- تورم
- کاهش دامنه حرکتی زانو
درمان
- استفاده از پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- داروهای ضدالتهابی
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- تزریق کورتیکواستروئید
- جراحی آرتروسکوپی برای برداشتن پلیکای ملتهب
آرتریت‌ها
آرتریت زانو یک حالت التهابی است که باعث التهاب مفاصل زانو میشود. آرتروز زانو و روماتیسم دو نوع شایع آرتریت هستند. این مشکل معمولا با افزایش سن شدت می‌یابد، اما میتواند با علائم کمتر در افراد جوان‌تر نیز ظاهر شود. این بیماری ممکن است از طریق آسیبهای قدیمی، فعالیت‌های ورزشی یا بر اثر عوامل ژنتیکی و سبک زندگی ناسالم بروز پیدا کند. علائم آرتریت زانو شامل درد، سفتی، و تورم در ناحیه زانو است. افراد مبتلا به این عارضه ممکن است با مشکلات حرکتی روبرو شوند و کمترین فعالیت‌ها نیز برای آنها دردناک باشد. این درد همچنین ممکن است در زمان استراحت یا حتی در حین فعالیت‌های روزمره نیز احساس شود. انواع آرتریت شامل موارد زیر است:
آرتروز زانو یا استئوآرتریت
استئوآرتریت زانو یا آرتروز یک بیماری التهابی مفصل زانو است که اغلب دردناک است. انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد. استئوآرتریت (OA) بر اثر ساییدگی غضروف زانو (منیسک) ایجاد میشود که در جدی‌ترین شکل خود، منیسک کاملا فرسوده شده و استخوان ران به استخوان درشت‌نی برخورد میکند و استخوان به تدریج تحلیل می‌رود. هدف از درمان آرتروز زانو، کنترل درد است. تزریق اسید هیالورونیک به مدت ۳ تا ۶ هفته میتواند این درد را به مدت یک سال یا بیشتر تسکین دهد. پزشکان، استئوآرتریت شدید را با جایگزینی مفصل زانو درمان میکنند که طی این عمل، مفصل فرسوده با یک مفصل مصنوعی جایگزین میشود.
افراد در معرض خطر:
- افراد مسن (بالای ۶۵ سال)
- زنان (دو برابر مردان)
- افراد دارای اضافه وزن (شاخص توده بدنی بالای ۲۷)
- افراد دارای کف پای صاف
- افراد کم‌تحرک
دلایل:
- افزایش سن
- آسیب قبلی زانو مانند پارگی منیسک
- جراحی قبلی زانو
- عوامل ژنتیکی
- مشکلات هورمونی
علائم
- زانو درد به خصوص هنگام فعالیت
- سفت شدن زانو و کاهش محدوده حرکت آن
- تورم و التهاب
- ضعف و ناپایداری زانو
- صدا دادن زانو هنگام حرکت
درمان
- زانوبندهای مخصوص آرتروز
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- کاهش وزن و اصلاح سبک زندگی
- استفاده از عصا
- تزریق کورتیکواستروئید و اسید هیالورونیک
- جراحی تعویض مفصل در موارد شدید
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم
آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) یا روماتیسم (RA) یکی از انواع آرتریت و یک بیماری مربوط به بافت همبند کل بدن است که بسیاری از مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهد و آنها را ملتهب میکند. روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که در آن سلول‌های دفاعی بدن به اشتباه به بافتهای بدن حمله میکنند. این بیماری اغلب در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی بروز میکند و بیشتر در زنان دیده میشود. رماتیسم باعث استهلاک غضروف، التهاب غشاء اطراف زانو و آب آوردن زانو میشود. در مراحل پیشرفته‌تر نیز ممکن است غضروف‌ها کاملا تحلیل رفته و استخوان‌ها روی هم ساییده شوند.
افراد در معرض خطر
- افراد سنین ۲۰ تا ۵۰ سال
- زنان (دو برابر مردان)
- افرادی که در آب و هوای سردسیر زندگی میکنند
- سابقه خانوادگی ابتلا به روماتسیم
دلایل
- افزایش سن
- عفونت
- عوامل ژنتیکی
- مشکلات هورمونی
علائم
- زانو درد به خصوص هنگام فعالیت
- سفت شدن زانو و کاهش محدوده حرکت آن به خصوص در صبح
- تورم و التهاب
- احساس ساییدگی در مفاصل
- درگیری سایر مفاصل
درمان
- زانوبندهای مخصوص آرتروز
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- داروهای ضد روماتوئید
- تزریق کورتیکواستروئید و اسید هیالورونیک
- جراحی در موارد شدید
نقرس
نقرس یک نوع آرتروز بسیار حاد است که معمولا بر مفصل انگشت شست پا تأثیر می‌گذارد. در این بیماری، درد زانو ناشی از سطوح بالای اسید اوریک به نام اورات در خون است که باعث تشکیل کریستال‌های معدنی و تجمع آن در زانو میشود. این امر با درد شدید، تورم، التهاب، قرمزی و داغ شدن بیش از حد مفاصل همراه است. این وضعیت به سرعت و ناگهانی رخ میدهد و به مرور زمان برطرف میشود، اما به آرامی به مفصل متورم آسیب وارد میکند. اگر درد شما همراه با ناتوانی بسیار شدید در هنگام حرکت زانو است، حتما به دنبال درمان فوری باشید. در اغلب موارد، علائم نقرس زانو حاد به صورت ناگهانی و کوتاه مدت اما تکرارشونده هستند و ۶ ماه تا دوسال بعد نیز تکرار خواهند شد.
افراد در معرض خطر
- مردان چند برابر زنان
- افراد بالای ۴۰ سال به خصوص ۷۵ سال
- افراد دارای اضافه وزن
- افراد دارای شرایط زمینه‌ای مانند بیماری کلیوی و مشکلات متابولیسم
دلایل
- عوامل ژنتیکی
- عدم دفع اسیداوریک توسط کلیه
- رژیم غذایی نامناسب
- داشتن سابقه جراحی
- عوامل هورمونی
علائم
- تورم سریع زانو طی چند ساعت
- شروع علائم در شب
- التهاب، قرمزی و داغ شدن پوست اطراف زانو
- تب
- کاهش محدوده حرکتی
- توده سفت قابل مشاهده در زانو
درمان
- استراحت
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- تزریق استروئید
- مصرف مکمل
- داروی کلشی‌سین
آسیب و ضربه به زانو
آسیب و ضربه فیزیکی به زانو یکی از علل مهم ایجاد درد زانو است. این ضربات که می‌توانند در طول تمرین، مسابقات ورزشی یا بر اثر تصادف به زانو وارد شوند. با توجه به ناحیه ضربه، به یک یا چند ساختار داخلی زانو آسیب وارد کرده و منجر به درد زانو میشود. آسیبهایی که بعد از ضربه و فشار به زانو ایجاد میشوند عبارتند از:
پارگی رباط‌های صلیبی
آسیب به رباط صلیبی قدامی و خلفی باعث ایجاد درد در پشت زانو میشود. پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) یک مصدومیت رایج در زانو است. رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی خلفی (PCL) از رباط‌های قوی هستند که در عمق داخلی زانو قرار دارند و مانند ضربدر یا صلیب از روی یکدیگر عبور میکنند. این رباطها می‌توانند دچار کشیدگی، پارگی جزئی یا پارگی کلی شوند. درمان‌های غیرجراحی برای کشیدگی و پارگی جزئی مناسب هستند و در صورت پارگی کامل نیز باید جراحی پیوند رباط انجام شود.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- زنان
دلایل
- ضربه شدید حین ورزش یا تصادف
- فرود نادرست بعد از پرش
- چرخش ناگهانی
- کشش بیش از حد مفصل زانو
- حرکات ناگهانی
- اصطکاک بالای سطح بازی
علائم
- شنیدن صدای تق در زانو هنگام پارگی
- درد شدید
- تورم با فاصله چند ساعت بعد از آسیب
- خونریزی
- کاهش دامنه حرکت
- احساس بی‌ثباتی و خالی کردن زانو
درمان
- پروتکل RICE
- فیزیوتراپی
- داروهای ضدالتهاب غیراسترئیدی و مسکن
- استفاده از زانوبند
- تزریق اوزون
- تزریق PRP
- جراحی پیوند رباط
آسیب رباط جانبی داخلی و خارجی (MCL and LCL)
آسیب رباط زانو شامل کشیدگی و پارگی جزئی یا کلی است. رباط های صلیبی در مرکز مفصل زانو و رباط‌های جانبی در طرفین زانو قرار دارند که در کنار یکدیگر مفصل زانو را ثابت نگه داشته و از آسیب به آن جلوگیری میکنند. آسیب MCL یک آسیب شایع است و زمانی ایجاد میشود که رباط بیش از حد کشیده شود، زانو به صورت ناگهانی چرخیده شود یا ضربه به سمت خارجی زانو وارد شود. شایعترین دلیل آسیب LCL نیز ضربه به سمت داخلی زانو است. آسیبهای رباط‌های داخلی و خارجی بر اساس شدت آنها اغلب پس از ۶ الی ۸ هفته برطرف میشوند، اما در صورت شدید بودن ممکن است ۳ الی ۴ ماه طول بکشد.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران به خصوص بازیکنان فوتبال و بسکتبال
- افراد زیر ۵۰ سال
دلایل
- چرخش ناگهانی
- ضربه شدید به قسمت بیرونی یا داخلی زانو هنگام تصادف یا ورزش
- فرود نادرست پس از پرش
- اصطکاک بالای زمین ورزش
علائم
- شنیدن صدای پارگی
- درد در ناحیه داخلی زانو
- التهاب، تورم و کبودی
- عدم تحمل وزن بدن
- ناپایداری زانو و خالی کردن آن
درمان
- پروتکل RICE
- فیزیوتراپی و تمرینات تقویت عضلات اطراف زانو
- زانوبند طبی یا بریس
- جراحی در صورت پارگی کامل
پارگی مینیسک داخلی و خارجی
در هر زانو، دو مینیسک نیم‌دایره شکل وجود دارد که مانند یک بالشتک میان استخوان ساق پا و ران عمل میکنند. آسیب مینیسک به دلیل ضربه ناگهانی به منیسک یا استفاده بیش از حد آن رخ میدهد که به مرور باعث ساییدگی و پارگی تدریجی آن میشود. آسیب مینیسک معمولا به این صورت است که یک تکه از مینیسک پاره شده و در مفصل زانو شناور میشود. بهبودی پس از پارگی مینیسک ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد، زیرا خونرسانی به این ناحیه به طور کلی ضعیف است و در نتیجه بهبودی آن نیز آهسته خواهد بود.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افراد مسن
دلایل
- پیچ خوردن زانو
- ساییدگی و پارگی تدریجی (افراد بالای ۵۰ سال)
- همزمان با پاره شدن رباط صلیبی
- تصادف و ضربه ناگهانی شدید
علائم
- درد زیاد زانو
- تورم در ۴۸ ساعت اولیه پس از آسیب
- قفل کردن زانو
- کاهش محدوده حرکتی
درمان
- پروتکل RICE شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- تمرینات برای افزایش قدرت عضلات اطراف زانو
- استفاده از باند توبی‌گریپ کشی
- زانوبند طبی
- تزریق اوزون یا PRP
- جراحی آرتروسکوپی مینیسک در صورت عدم درمان با موارد بالا
دررفتگی کشکک زانو
دررفتگی کشکک زانو یک یک آسیب شایع است که بر اثر ضربه، صاف کردن ناگهانی پا یا زمین خوردن ایجاد میشود و اغلب ممکن است هنگام ورزش والیبال یا تنیس رخ دهد. بعد از دررفتگی کشکک زانو، فرد متوجه میشود که کشکک زانو سر جای خود قرار ندارد و ممکن است هنگام خم یا صاف کردن پای خود مشکل داشته باشد. کشکک زانو گاهی اوقات پس از دررفتگی، خود به خود سرجای اول بازمی‌گردد و در غیر این صورت، پزشک آن را به جای خود بازمی‌گرداند. در هر حالت، پس از دررفتن حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت عروق و اعصاب شما از طریق عکسبرداری با اشعه ایکس بررسی شود. دررفتگی کشکک زانو اغلب به غضروف پشت آن نیز آسیب وارد میکند.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- زنان به دلیل دارا بودن زاویه ببیشتر میان لگن و زانو
- بالاتر بودن کشکک زانوی از حالت نرمال به طور ژنتیکی
- افرادی که قبلا دچار دررفتگی زانو شدند
دلایل
- ضربه مستقیم به جلو یا کنار زانو
- پیچش ناگهانی زانو
- عدم تعادل عضلانی (سفت بودن عضلات بیرونی و ضعیف بودن عضلات داخلی زانو)
- کم عمق بودن شیار کشکک زانو
علائم
- تغییر شکل زانو و مشاهده جابجایی کشکک
- تورم سریع
- محدود شدن دامنه حرکات و ناتوانی در خم کردن زانو
- از دست دادن حس در ساق پا
- شنیدن صدای تق تق در زانو
درمان
- جابجایی استخوان به جای اولیه
- بستن آتل برای حمایت از بافتهای نرم
- بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن
- تمرینات کششی و تقویتی عضلات اطراف زانو
- استفاده از زانوبند طبی یا بریس
- جراحی در صورت آسیب قابل توجه و شکستگی استخوان و پارگی رباطها
پارگی تاندون چهار سر ران
هر عاملی که به تاندون چهارسر ران فشار وارد کند، منجر به پارگی جزئی یا کلی تاندون چهار سر ران میشود. این عارضه اغلب برای افراد بالای ۴۰ سال که به صورت تفریحی ورزش میکنند، اتفاق می‌افتد. پارگی تاندون باعث ایجاد درد در هنگام صاف کردن زانو، شوت کردن و یا زمانی برخاستن از خواب میشود. اگر پارگی کامل باشد، نمی‌توانید زانوی خود را صاف کنید. کاسه زانو نیز اغلب در جای خود قرار ندارد و ممکن است بسیار پایین‌تر قرار داشته باشد. در صورت پارگی تاندون به مراقبت‌های پزشکی فوری نیاز دارید و به احتمال زیاد برای درمان باید عمل جراحی انجام دهید. معمولا پس از جراحی حدود ۴ تا ۶ ماه طول می‌کشد تا بهبودی پیدا کنید و در برخی موارد نیز ممکن است به یک سال زمان نیاز داشته باشید تا به فعالیت‌های معمول خود بازگردید.
افراد در معرض خطر
- افراد بالای ۴۰ سال
- مردان بیشتر از زنان
دلایل
- آسیب ورزشی شامل فرود نامناسب
- سقوط روی زانو
- ضعف تاندون ناشی از تاندونیت
- شرایط زمینه‌ای مانند ابتلا به بیماری دیابت، آرتریت روماتوئید، نارسایی مزمن کلیه، پرکاری پاراتیروئید، نقرس و اختلالات بافت همبند
- استفاده منظم از کورتیکواستروئیدها
- تزریق به زانو
علائم
- شنیدن صدای بلند هنگام ضریه
- کاهش محدوده حرکتی زانو
- عدم توانایی در بلند کردن پا بدون خم کردن زانو
- مشکل در راه رفتن
- تورم
- گرفتگی عضلات چهارسر ران
- حس شکاف بالای کشکک زانو قبل از تورم
درمان
- بستن آتل
- استفاده از عصا
- یخ درمانی
- داروهای ضدالتهاب استروئیدی
- فیزیوتراپی
- جراحی جهت اتصال مجدد تاندون به استخوان
بورسیت‌ها
بورسیت زانو یک نوع التهاب است که در بورس‌های زانو رخ میدهد. بورس یک کیسه بافتی حاوی مایع است که در نقاط دارای فشار یا اصطکاک بیش از حدی روی آن وجود دارد و باعث محافظت بیشتر از نقاط موردنظر میشود. بورسیت زانو ممکن است ناشی از اصطکاک مکرر، فشار طولانی مدت، ضربه یا آسیب مستقیم به بورس‌ها باشد. این امر میتواند باعث التهاب و تورم بورس زانو شود و در مواردی که بورس زانو به شدت التهاب داشته باشد، باعث درد و ناراحتی در زانو شود. این درد همچنین ممکن است به صورت ملایم و موقت باشد یا به شدت افزایش یابد و باعث محدودیت در حرکت زانو شود. انواع بورسیت در زانو شامل موارد زیر است:
بورسیت اینفراپاتلار یا زیر کشککی
بورسیت زیرکشککی (Infrapatellar bursitis) زمانی رخ میدهد که بورس یا کیسه‌های حاوی مایع اطراف پایی کشکک زانو دچار التهاب شوند و یک توده کدو شکل درست زیر کاسه زانو تشکیل دهند. بورس زیرکشککی از تاندون کشکک در حین خم شدن و صاف کردن زانو محافظت میکند و به آن اجازه میدهد در حین حرکت به آرامی و آزادانه روی استخوان درشت‌نی سر بخورد. تحریک، فشار یا اصطکاک بر بورس باعث میشود که برای جلوگیری از آسیب، مایع اضافی به عنوان مکانیزم محافظتی تولید کند و در نتیجه بورسیت ایجاد شود. بورس به تدریج متورم میشود و در صورت عدم درمان، ضخیم و سفت خواهد شد. در شرایط شدید، کلسیفیکاسیون نیز ممکن است در بورس ظاهر شود. علائم بورسیت در صورت شروع سریع‌تر فرآیند درمان، پس از چند هفته برطرف خواهد شد.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افراد دارای مشاغلی که نیاز به خم شدن مکرر زانو یا نشستن روی زانو دارند
دلایل
- استفاده بیش از حد از زانو و فعالیت‌هایی که نیاز به خم شدن مکرر زانو دارند
- نشستن طولانی مدت روی زانو
- ضربه ناگهانی و شدید به جلوی زانو
- تاندونیت کشکک و ازگود شلاتر
علائم
- زانو درد در محل بورس
- تورم
- التهاب، قرمزی پوست و احساس گرما
- اختلال خواب به خصوص اگر به پهلو بخوابید و پاهای خود را روی هم قرار دهید
- کاهش محدوده حرکتی زانو
- ضعف و کاهش قدرت زانو
درمان
- پروتکل RICE
- داروهای ضدالتهابی
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- آسپیراسیون یا برداشتن مایع اضافی
- تزریق کورتیکواستروئید
- جراحی برای برداشتن بورس
بورسیت پس آنسرین
بورسیت پس آنسرین زمانی رخ میدهد که بورس یا کیسه‌های حاوی مایع اطراف آنسرین دچار التهاب شوند. بورس پس آنسرین حدود ۲ الی ۳ سانتی‌متر پایین‌تر از زانو و در امتداد سمت داخلی پا وجود دارد که بورسیت باعث درد و تورم در این ناحیه میشود. استرس یا اصطکاک مکرر بر این ناحیه منجر به التهاب بورس پس آنسرین میشود. در نتیجه بورس، مایع بیش از حد تولید میکند، متورم میشود و بر ساختارهای اطراف فشار وارد خواهد کرد. درد ناشی از بورسیت پس آنسرین معمولا به تدریج ایجاد میشود و با انجام فعالیت‌هایی مانند بالا رفتن از پله و دویدن بدتر میشود. عموما ۲ الی ۳ ماه طول می‌کشد تا علائم بورسیت پس آنسرین به طور کامل برطرف شوند و بتوانید فعالیت‌های معمول خود را از سر بگیرید.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران مخصوصا دوندگان و شناگران
- زنان
- افراد میانسال دارای اضافه وزن
- افراد دارای شرایط زمینه‌ای مانند آرتروز، دیابت نوع ۲ و ازگودشلاتر
- افراد دچار صافی کف پا
دلایل
- استفاده بیش از حد از عضلات اطراف بورس مانند دویدن در سربالایی، دوچرخه سواری و شنا
- عدم تعادل عضلانی و سفت بودن همسترینگ
- تمرینات اشتباه مانند افزایش ناگهانی شدت تمرین، گرم نکردن و تمرینات کششی ناکافی
- ضربه مستقیم به ناحیه بورس پس آنسرین
علائم
- زانو درد در محل بورس
- تورم بورس
- اختلال خواب به خصوص اگر به پهلو بخوابید و پاهای خود را روی هم قرار دهید
- کاهش محدوده حرکتی زانو
- ضعف و کاهش قدرت زانو
درمان
- پروتکل RICE
- داروهای ضدالتهابی
- تمرینات کششی به خصوص برای عضله همسترینگ
- تزریق کورتیکواستروئید
- جراحی برای برداشتن بورس پس آنسرین
بورسیت پیش کشکک
بورسیت پیش کششک یا سندرم زانوی خدمتکار منجر به التهاب بورس یا کیسه‌های حاوی مایع اطراف مفصل زانو میشود که با درد و تورم همراه است. این التهاب به دلیل ضربه ناگهانی، فشار طولانی مدت، عفونت یا رسوبات کریستالی ممکن است در هر سنی رخ دهد و بیشتر در افرادی که زمان زیادی روی زانوی خود می‌نشینند و کار میکنند، اتفاق می‌افتد. زانوی خدمتکار شایعترین علت تورم زانوی جلو است و معمولا در عرض چند هفته با درمان‌های غیرجراحی صحیح برطرف میشود و به ندرت نیاز به مداخله جراحی دارد.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افرادی که شغل آنها ملزم به زانو زدن طولانی مدت است
- افراد دارای شرایط زمینه‌ای مانند آرتریت روماتوئید و نقرس
دلایل
- زانو زدن مکرر در مشاغلی مانند باغبانی
- ضربه ناگهانی مانند افتادن روی زانو
- عفونت
- رسوبات کریستالی
علائم
- زانو درد به ویژه هنگام حرکت دادن زانو (خم کردن پا، زانو زدن یا راه رفتن)
- التهاب، قرمزی و گرم بودن جلوی زانو
- تورم
درمان
- پروتکل RICE
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- تمرینات کششی
- آنتی‌بیوتیک در صورت وجود عفونت
- آسپیراسیون و خروج مایع اضافه از زانو
- استفاده از زانوبند طبی
بورسیت سوپراپاتلار یا فوق کشککی
ضربه ناگهانی یا فشار طولانی مدت روی زانو منجر به التهاب بورس یا کیسه‌های حاوی مایع اطراف مفصل زانو میشود که با درد و تورم همراه است. بورس‌های مختلفی در اطراف زانو وجود دارد. بورس فوق کشکک درست بالای کشکک (کاسه زانو) بین تاندون چهارسر ران و انتهای تحتانی استخوان ران قرار دارد. نقش اصلی بورس فوق کشککی، کاهش اصطکاک و ایجاد بالشتک در جلوی مفصل زانو و محافظت از ساختارهای اطراف در برابر سایش و پارگی بیش از حد است. هدف از درمان کاهش تورم در بورس برای کاهش درد و کاهش خطر نشت مایع اضافی به مفصل زانو است. بهبود بورسیت فوق کشکک بر اساس علت زمینه‌ای، شدت و شرایط مرتبط ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
افراد در معرض خطر
- ورزشکاران
- افراد دارای شغل‌های خاص مانند باغبانی
- افراد مبتلا به نقرس و آرتریت روماتوئید
دلایل
- استفاده بیش از حد و مکرر از زانو مانند فعالیت‌های تکراری شامل زانو زدن یا چمباتمه زدن طولانی‌مدت
- ضربه ناگهانی به جلوی زانو
- عفونت
- شرایط زمینه‌ای مانند نقرس یا آرتریت روماتوئید
- سفت شدن عضلات چهارسر ران
علائم
- درد بالای زانو و تشدید آن هنگام خم کردن
- تورم قابل لمس بالای کاسه زانو
- گرمی و قرمزی (التهاب)
- کاهش دامنه حرکتی
- دشوار شدن بالا و پایین رفتن از پله
درمان
- استراحت زانوی آسیب دیده، اصلاح فعالیت و اجتناب از فعالیت‌هایی که علائم را تشدید میکنند
- یخ درمانی
- داروهای ضدالتهاب
- آنتی بیوتیک (در صورت وجود عفونت)
- فیزیوتراپی شامل الکتروتراپی و تمرینات کششی و تقویتی
- تزریق کورتیکواستروئید در التهاب شدید
- آسپیراسیون تخلیه مایع اضافی با سرنگ
کیست بیکر
کیست بیکر شایعترین علت درد و تورم پشت زانو است که به دلیل التهاب بورس پوپلیتئال اتفاق می‌افتد. این عارضه بر اثر وجود مایع اضافی در مفصل زانو ایجاد میشود. همانطور که مفصل متورم میشود، مایع سینوویال اضافی به سمت عقب مفصل حرکت کرده و وارد بورس پوپلیتئال خواهد شد. زمانی که مایع وارد بورس شد، شروع به تورم کرده و در نتیجه بورسیت یا کیست بیکر ایجاد میشود. تورم کیست بیکر اغلب آنقدر کوچک است که متوجه آن نمی‌شوید و اندازه متوسط آن حدود ۳ سانتی‌متر است.
افراد در معرض خطر
- افراد بالای ۴۰ سال
- زنان
دلایل
- استئوآرتریت
- آسیبهای زانو که منجر به تورم داخل مفصل زانو شوند مانند پارگی غضروف
- آرتروز
- نقرس
علائم
- وجود برآمدگی کوچک پشت زانو
- تورم پشت زانو
- درد پشت زانو و تشدید آن با فعالیت یا ایستادن طولانی مدت
درمان
- یخ درمانی
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
- تمرینات کششی
- آسپیراسیون یا تخلیه مایع از مفصل زانو
- تزریق کورتیکواستروئید
- الکتروتراپی PEME
- جراحی
مشکلات اسکلتی
مشکلات اسکلتی که باعث درد زانو میشوند، معمولا نادر هستند و گاهی تنها با یک اتفاق مشخص میشوند. یکی از مهمترین مشکلات اسکلتی سندرم کشکک دو تکه است. مشکل بعدی، اسکولیوز نام دارد که یک انحراف در ستون فقرات است و باعث میشود که یکی از پاها کوتاه‌تر از دیگری باشد. این امر فشار نامتعادلی بر زانوها ایجاد میکند و درد زانو را تشدید خواهد کرد. انحراف پا نیز وضعیتی است که در آن پاها به صورت داخلی یا خارجی، از محور مرکزی بدن منحرف میشوند. این انحراف باعث میشود که زانوها به یکدیگر برخورد کنند یا از هم دور شوند که این امر در نهایت باعث ایجاد درد زانو یا تشدید آن خواهد شد.
سندرم کشکک دو تکه
سندرم کشکک دو تکه وضعیتی است که در آن کاسه زانو به جای یک استخوان از دو استخوان مجزا تشکیل شده است و در دوران کودکی با یکدیگر ترکیب نشده‌اند. سندرم کشکک دو تکه یک بیماری نادر است که تنها ۱ الی ۲ درصد از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد. این سندرم در بیشتر موارد، هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند و ممکن است تا زمانی که برای مشکل دیگری عکسبرداری با اشعه ایکس انجام نشود، متوجه آن نشوید. اما در برخی موارد باعث درد در جلوی زانو، به‌ویژه هنگام زانو زدن میشود و عملکرد زانو را محدود میکند. علائم کشکک دو تکه معمولا پس از دو الی سه ماه و با روشهای درمانی غیرجراحی برطرف میشود. با این حال، اگر علائم بیش از شش ماه ادامه پیدا کنند، پزشک ممکن است انجام عمل جراحی را توصیه کند. اگر هیچ علامتی از کشکک دو تکه ندارید، هیچ درمانی لازم نیست و بهتر است آن را به حال خود رها کنید.
افراد در معرض خطر
- مردان ۹ برابر بیشتر از زنان
دلایل
- عدم تشکیل صحیح کاسه زانو در دوران کودکی
علائم
- در ۹۸ درصد موارد کاملا بدون علامت
- درد و حساسیت هنگام فشار آمدن به زانو
- برآمدگی استخوانی جزئی روی کشکک
- کشکک بزرگ‌تر از حالت معمول
- بی‌ثباتی و حس خالی کردن زانو
درمان
- پروتکل RICE
- تمرینات کششی و تقویتی
- فیزیوتراپی
- جراحی برای برداشتن قطعه کوچک‌تر
- جراحی تثبیت تکه‌های کشکک با پیچ
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
برای اکثر دردهای طولانی مدت زانو و همچنین دردهای کوتاه مدتی که ناتوان کننده نیستند، یک قانون وجود دارد. اگر علائم شما پس از یک هفته مراقبت RICE (استراحت، یخ درمانی، بستن زانو و بالاتر نگه داشتن زانو از سطح لگن) و مصرف داروهای ضد درد و ضدالتهاب بدون نسخه از بین نرود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که این قانون تنها یک دستورالعمل کلی برای دردهای قابل تحمل است. اما اگر درد شما غیرقابل تحمل بود و شرایط زیر را داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- درد غیرقابل تحمل که با استراحت و درمان‌های اولیه بهبود پیدا نمی‌کند
- نمی‌توانید روی زانوی خود بایستید و وزن خود را تحمل کنید
- زانوی شما قرمز و داغ است
- زانو به طور ناگهانی خالی میکند
- زانو در هنگام حرکت، صدا میدهد و به اصطلاح تق‌تق میکند
- زانو یکباره قفل میکند و نمی‌توانید آن را صاف کنید
- تب دارید
روش تشخیص علت درد زانو
پزشک از روشهای مختلفی برای تشخیص علت درد زانو استفاده میکند که این روش‌ها عبارتند از:
- معاینه فیزیکی: ابتدا پزشک سوالاتی درباره ناحیه درد، علائم، زمان شروع و شدت آن می‌پرسد و سپس زانوی شما را از نظر علائم، آسیب و همچنین تورم، حساسیت به لمس یا قرمزی معاینه میکند. معاینه فیزیکی میتواند شامل بررسی نحوه راه رفتن و تست‌هایی مانند تست لاکمن و دراور باشد.
- عکسبرداری با اشعه ایکس: این روش جزء اولین تست‌های مورد نیاز است که میتواند به تشخیص شکستگی استخوان و بیماری دژنراتیو مفصل کمک کند.
- توموگرافی کامپیوتری CT اسکن: سی‌تی‌اسکن میتواند به تشخیص مشکلات استخوانی و شکستگی‌های ظریف کمک کند. نوع خاصی از سی‌تی‌اسکن نیز میتواند نقرس را حتی زمانی که مفصل ملتهب نیست به دقت شناسایی کند.
- سونوگرافی: این فناوری از امواج صوتی برای ثبت تصاویر از ساختارهای بافت نرم در داخل و اطراف زانوی شما استفاده میکند. پزشک ممکن است زانوی شما را در موقعیت‌های مختلف و در طول سونوگرافی حرکت دهد تا مشکلات خاص را بررسی کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): در این روش از امواج رادیویی و یک آهنربای قدرتمند برای ثبت تصاویر سه بعدی از داخل زانوی شما استفاده میکند این آزمایش در تشخیص آسیبهای بافتهای نرم مانند رباطها، تاندون‌ها، غضروف و ماهیچه‌ها مفید است.
- تست‌های آزمایشگاهی: اگر پزشک شما مشکوک به عفونت یا التهاب باشد، احتمالا آزمایش خون و گاهی اوقات روشی به نام آرتروسنتز را تجویز میکند که در آن مقدار کمی مایع از داخل مفصل زانو با سوزن برداشته شده و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال میشود.
درمان زانو درد با ورزش
اگر درد زانو به دلیل آسیب، جراحی یا آرتروز باشد، تمرینات کششی و تقویتی ملایم میتواند به کاهش درد و بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکتی شما کمک کند. ورزش زانوی آسیب‌دیده یا آرتروز ممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما انجام تمرینات مختلف برای زانو، بهتر از ثابت نگه داشتن آن است. عدم حرکت زانو باعث سفت شدن و تشدید درد آن میشود.
تمرینات کششی و تقویتی ملایم موجب تقویت ماهیچه‌های میشود که از مفصل زانو حمایت میکنند. عضلات قوی‌تر می‌توانند ضربه و فشار وارده به زانو را کاهش دهند و به حرکت مفصل زانو کمک کنند. پیش از شروع برنامه ورزشی برای درد زانو خود حتما با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت کنید تا مطمئن شوید که تمرینات برای شما بی‌خطر هستند.
تمرینات کششی زانو
انجام تمرینات کششی پایین تنه به بهبود دامنه حرکت و انعطافپذیری مفصل زانو کمک میکند و درد زانو را کاهش میدهد. پیش از انجام حرکات کششی، سعی کنید حداقل ۵ تا ۱۰ دقیقه بدن خود را گرم کنید. فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی، گزینه مناسبی برای گرم کردن بدن است.
پس از گرم شدن، حرکات کششی زیر را انجام دهید و بعد از تمرینات تقویتی زانو مجددا آنها را تکرار کنید. سعی کنید این حرکات کششی و تمرینات را حداقل چهار تا پنج مرتبه در هفته انجام دهید.
کشش پاشنه و ساق پا
این کشش، عضلات ساق پای شما به ویژه عضلات پشت ساق را هدف قرار میدهد. برای انجام این تمرین:
- رو به دیوار بایستید
- دست‌های خود را روی دیوار قرار دهید و یک پا را تا جایی که میتوانید به عقب ببرید. انگشتان هر دو پا باید رو به جلو، پاشنه‌ها صاف، زانوها کمی خمیده باشند.
- یک زانو را خم کرده و به سمت جلو متمایل شوید. این حالت را ۳۰ ثانیه نگه دارید. شما باید کشش را در پشت ساق پای عقب خود احساس کنید.
- پاها را عوض کرده و حرکت را تکرار کنید.
- این کشش را دو مرتبه روی هر پا انجام دهید
کشش عضلات چهارسر ران
این کشش، عضلات چهارسر ران شما را هدف قرار میدهد. انجام این حرکت به بهبود انعطافپذیری در عضلات خم‌کننده لگن و عضلات چهار سر ران شما کمک میکند. برای انجام این تمرین:
- در کنار دیوار بایستید یا از یک صندلی جهت حفظ تعادل استفاده کنید. پاهای شما باید به اندازه عرض شانه باز باشند
- یک زانو را خم کنید و پا را تا باسن بالا بیاورید
- مچ پای خود را بگیرید و به آرامی تا جایی که میتوانید به سمت باسن خود بکشید
- ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید
- به حالت اولیه بازگردید و پاها را عوض کنید
- این تمرین را ۲ مرتبه برای هر پا تکرار کنید
کشش همسترینگ
این تمرین، عضلات همسترینگ یا عضلات پشت ران را هدف قرار میدهد. کشش را باید در پشت ساق پا تا باسن احساس کنید. اگر پای خود را خم کنید، ممکن است کشش را در ساق پا نیز احساس کنید. برای انجام این تمرین:
- برای این کشش بهتر از یک تشک زیر خود استفاده کنید
- روی زمین یا تشک دراز بکشید و هر دو پا را صاف کنید. یا اگر راحت‌تر است، هر دو زانو را خم کنید و پاهایتان را روی زمین قرار دهید
- یک پا را از روی زمین بلند کنید
- دستان خود را پشت ران خود و زیر زانو قرار دهید و به آرامی زانو را به سمت قفسه سینه خود بکشید تا زمانی که کشش خفیفی را احساس کنید. این کشش نباید دردناک باشد.
- ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید
- پا را پایین بیاورید و عوض کنید
- این حرکت را دو مرتبه برای هر پا تکرار کنید
تمرینات تقویتی زانو
شما میتوانید با تمرین منظم عضلات اطراف زانو، به کاهش استرس روی مفصل زانو کمک کنید. برای کمک به تقویت زانوهای خود باید روی حرکاتی تمرکز کنید که عضلات همسترینگ، چهارسر ران و باسن شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
اسکات نیمه
اسکات یا اسکوات نیمه، روشی برای تقویت عضلات چهارسر ران، باسن و همسترینگ بدون فشار به زانوها است. برای انجام این تمرین:
- به حالت اسکات ایستاده و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید. برای حفظ تعادل، دستان خود را روی باسن یا جلوی ران خود قرار دهید یا از یک صندلی کمک بگیرید.
- مستقیم به جلو نگاه کنید، به آرامی مانند حالت نشستن حدود ۲۰ سانتی‌متر پایین بروید
- چند ثانیه مکث کنید و سپس با فشار پاشنه پا از جای خود بلند شوید
- این حرکت را ۲ تا ۳ ست و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
ساق پا ایستاده
این تمرین عضلات پشت ساق پا را تقویت میکند. برای انجام این تمرین:
- بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید. برای حفظ تعادل میتوانید کنار دیوار بایستید و یا از پشتی صندلی کمک بگیرید
- هر دو پاشنه خود را از زمین بلند کنید و روی پنجه پا بایستید
- به آرامی پاشنه‌های خود را پایین بیاورید. حفظ کنترل و تعادل در این تمرین برای تقویت عضلات ساق پا مهم است
- این حرکت را ۲ تا ۳ ست و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
کرل همسترینگ ایستاده
این تمرین، عضلات همسترینگ و باسن شما را هدف قرار میدهد. برای انجام این تمرین:
- رو به دیوار بایستید یا از صندلی برای حفظ تعادل استفاده کنید. پاهای شما باید به اندازه عرض شانه باز باشند
- یک زانو را خم کنید، طوری که پاشنه به سمت سقف بالا بیاید. در حالی که بالاتنه خود را ثابت نگه داشتید، تا جایی که میتوانید پا را بالا بیاورید.
- ۵ تا ۱۰ ثانیه این حالت نگه دارید
- پا را به آرامی پایین بیاورید و با پای دیگر این حرکت را تکرار کنید
- این حرکت را ۲ تا ۳ ست و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
جلو پا
در این حرکت از وزن بدن برای تقویت عضلات چهارسر ران استفاده میشود. برای انجام این تمرین:
- روی یک صندلی بنشینید
- پاهای خود را صاف , به اندازه عرض شانه روی زمین قرار دهید
- مستقیم به جلو نگاه کنید، عضلات ران خود را منقبض کvni و یک پا را بدون اینکه باسن خود را از روی صندلی بلند کنید، تا جایی که ممکن است بالا ببرید
- کمی مکث کنید، سپس پا را به آرامی پایین بیاورید و حرکت را با پای دیگر تکرار کنید
- این حرکت را ۲ الی ۳ ست و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
بالا آوردن پا
بالا بردن مستقیم پاها، عضلات چهارسر ران و همچنین عضلات خم‌کننده ران را تقویت میکند. زمانی که این تمرین آسان‌تر میشود، میتوانید یک وزنه به مچ پا اضافه کنید و به تدریج با افزایش قدرت در پاهایتان به وزنه سنگین‌تر برسید. برای انجام این تمرین:
- ابتدا از یک تشک یا بالشتک برای زیر کمر خود استفاده کنید
- روی زمین دراز بکشید و یک پای خود را خم کنید و یک پا را صاف نگه دارید
- عضلات ران خود را منقبض کرده و به آرامی پای صاف را از روی زمین بلند کنید تا به ارتفاع زانوی خم شده برسد
- به مدت ۵ ثانیه مکث کنید و سپس پایین بیایید
- این حرکت را ۲ الی ۳ ست برای هر پا و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
بالا آوردن ساق پا
این تمرین عضلات ابدکتور لگن شما که در قسمت بیرونی باسن قرار دارند را تقویت میکند. این عضلات به شما کمک میکنند تا به راحتی بایستید، راه بروید و پاهای خود را بچرخانید. تقویت آنها میتواند به پیشگیری و درمان درد در لگن و زانو کمک کند. برای انجام این تمرین:
- به پهلو دراز بکشید و پاهای خود را روی هم قرار دهید. سر خود را روی یک دست قرار داده و دست دیگر خود را مقابل خود و روی زمین قرار دهید
- پای بالایی خود را تا حد امکان بالا بیاورید. با انجام این حرکت باید کشش را در کنار باسن خود احساس کنید
- کمی مکث کنید و سپس پای خود را پایین بیاورید
- این حرکت را ۲ تا ۳ ست برای هر پا و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
پا بالای خوابیده
این تمرین بر تقویت همسترینگ شما کار میکند. زمانی که انجام این تمرین آسان‌تر میشود، میتوانید یک وزنه به مچ پا اضافه کنید و به تدریج با افزایش قدرت در پاها نیز از وزنه سنگین‌تر استفاده نمایید. برای انجام این تمرین:
- برای این تمرین میتوانید از یک تشک یا بالشتک زیر خود استفاده کنید
- روی شکم دراز بکشید و پاها را صاف در پشت خود قرار دهید. میتوانید سرتان روی بازوها قرار دهید
- عضلات سرینی و همسترینگ را در پای خود درگیر کرده و پا را به همان صورت، صاف و تا حد امکان (بدون ایجاد درد) بالا ببرید. در طول این تمرین حتما استخوان های لگن خود را روی زمین نگه دارید
- پای خود را به مدت ۵ ثانیه در این حالت نگه دارید
- پای خود را پایین بیاورید و ۲ ثانیه استراحت کنید، سپس حرکت را تکرار کنید
- این حرکت را ۲ تا ۳ ست برای هر پا و هر مرتبه با ۱۰ تکرار انجام دهید
پیشگیری از درد زانو
برای پیشگیری از درد زانو، راهکارهایی وجود دارد که می‌توانند کمک کننده باشند. این راهکارها شامل موارد زیر است:
- تمرینات کششی و تقویتی عضلات: تقویت عضلات مهمی مانند ران، لگن و شکم باعث پشتیبانی مناسب از زانوها میشود. تقویت عضلات اطراف زانو با تمرینات مخصوص موجب پیشگیری از اصطکاک زیاد و کاهش فشار بر زانو خواهد شد.
- کنترل وزن و فعالیت ورزشی منظم: حفظ وزن در محدوده توصیه شده و انجام فعالیت ورزشی منظم کمک بسیاری به سلامت زانو و کاهش فشارهای اضافی بر زانوها میکند.
- استفاده از تکنیک‌های صحیح در ورزش: هنگام ورزش، استفاده از تکنیک‌های صحیح و مناسب از ایجاد فشار وارد بر زانوها جلوگیری کرده و از درد زانو نیز پیشگیری میکند.
- استفاده از کفش مناسب: استفاده از کفش‌های راحت و مناسب برای انجام فعالیت ورزشی به کاهش فشار وارد بر زانوها کمک میکند.
- استراحت کافی: استراحت کافی بعد از فعالیت‌های ورزشی یا فعالیت‌های روزمره نیز به پیشگیری از زانو درد کمک بسیاری میکند.
- کنترل فعالیت روزانه: برای جلوگیری از درد زانو باید از جابجا کردن بارهای سنگین و انجام حرکاتی که فشار زیادی بر روی زانوها اعمال میکنند (مانند خم شدن با شدت یا تکرار زیاد حرکاتی که زانو را فشرده میکنند) اجتناب شود.
از آنجایی که زانو یکی از مهمترین مفاصل بدن است و درد آن زندگی شما را مختل میکند، بهتر است در صورت تجربه هر نوع آسیب از مراقبت‌های RICE استفاده کرده و هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از آسیبهای بعدی پیشگیری کنید. کلینیک فوق تخصصی ارتوپدی سعادت آباد دارای تیمی از بهترین و مجربترین جراحان فوق تخصص ستون فقرات و ارتوپدی است که با استفاده از جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی و مدرن‌ترین تجهیزات پزشکی، خدماتی از جمله درمان آسیبهای ورزشی، درمان‌های غیرجراحی، جراحی‌های ارتوپدی، طب سوزنی، فیزیوتراپی، ورزش‌درمانی، درمان‌های تزریقی داخل مفاصل، لیزر درمانی و آموزش حرکات اصلاحی را ارائه میدهد. جهت برقراری ارتباط با کلینیک فوق تخصصی ارتوپدی سعادت آباد و دریافت وقت مشاوره با پزشکان این مجموعه با شماره ۰۹۱۲۸۹۵۹۷۳۶ تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
اگر زانویم درد کند باید ورزش کنم؟
تمرینات را با فشار کمتر انجام دهید. برای افراد مبتلا به زانو درد، تغییر فعالیت‌های با پرفشار به فعالیت‌های کم‌فشار، موجب بهبود کارایی مفصل زانو شده و احتمال آسیب را کاهش میدهد. اگر علت زانو درد شما تشخیص داده شده است، پیش از انجام هرگونه فعالیت حتما با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید.
هنگام زانو درد، استراحت بهتر است یا راه رفتن؟
در بسیاری از آسیبهایی که باعث درد زانو میشوند، بهتر است از RICE (استراحت، یخ، بستن، بالا بردن زانو) به مدت حداقل ۴۸ ساعت استفاده کنید. با این حال، برای افرادی که آرتریت طولانی مدت (مزمن) دارند، پیاده روی میتواند در طولانی مدت کمککننده باشد.
آیا درد زانو خود به خود برطرف میشود؟
بهبو خود به خودی درد زانو به عوامل مختلفی بستگی دارد. درد آرتریت به مرور زمان و به تدریج کاهش می‌یابد و ممکن است به طور کامل از بین نرود.چگونه از زانودرد جلوگیری کنم ؟
کنترل وزن، مهمترین روش جلوگیری از زانو درد است. تمرینات کششی و افزایش انعطافپذیری نیز به کاهش صدمات کمک میکند. همچنین، زمانی که در هنگام ورزش، احساس خستگی کردید باید استراحت کنید، زیرا تنها یک یا دو میلیثانیه تاخیر در عملکرد عضلات میتواند باعث آسیب شود. اگر ماهیچههایی که از رباط زانو محافظت میکنند، خسته یا فرسوده باشند، وظیفه خود را به خوبی انجام نمیدهند.
زانو درد بعد از زایمان به چه دلیل بروز پیدا میکند؟
یکی از دردهای شایع پس از زایمان، درد زانو است که معمولا به دلیل تأثیر هورمون‌های آزاد شده در بارداری بر رباطها و شل شدن آنها بروز پیدا میکند. علت اصلی درد زانو بعد از زایمان، ترشح هورمون ریلاکسین است که باعث شل شدن رباطها و افزایش وزن میشود.
چه عواملی باعث زانو درد در جوانی میشوند؟
زانو درد در جوانی یک مسئله شایع است و بنابر دلایل مختلفی مانند نرمی کشکک زانو (کندرومالاسی)، آرتریت زانو، ساییدگی غضروف، پارگی رباط‌های زانو و انحراف کشکک زانو رخ میدهد.
زانو درد استرسی چگونه است؟
استرس میتواند به تنش عضلات و بافتهای اطراف زانو و درد و سفتی در مفصل زانو منجر شود. استرس همچنین باعث تغییرات هورمونی و در نهایت تورم و درد در مفصل زانو خواهد شد. برای کاهش درد زانو ناشی از استرس میتوانید از روشهای مدیریت استرس مانند تمرینهای تنفسی، یوگا، ماساژ و استراحت استفاده کنید.
آیا زانو درد باعث بی حسی پا میشود؟
بله، زانو درد میتواند منجر به بیحسی پا شود. بیحسی پا از زانو به پایین ممکن است به دلیل فشار بر اعصاب و انسداد رگها بر اثر آسیب یا مشکلات مفصلی مانند آرتروز، آرتریت، پارگی رباطها و سایر عوامل بروز پیدا کند. اگر دچار بیحسی از زانو به پایین شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را ارائه دهد.
زانو درد شبانه به چه دلایلی رخ میدهد؟
زانو درد شبانه بنابر دلایل مختلفی رخ میدهد. آرتروز شایعترین علت درد زانو در شب و در افراد بالای ۵۰ سال است. آرتریت روماتوئید، آرتریت پس ضربه، نقرس و التهاب تاندون پاتلا از جمله دلایل زانو درد شبانه هستند.
آیا نوع کفش بر درد زانو تاثیر می گذارد؟
بله، پوشیدن کفش نامناسب، در طولانی مدت باعث فشار به زانو و ایجاد درد میشود. استفاده از کفش‌های مناسب از اعمال فشار اضافی بر زانوها جلوگیری کرده و در کاهش درد زانو نیز موثر است.
آیا پیاده‌روی میتواند به درمان درد زانو کمک کند؟
بله، ورزش‌های ملایمی مانند پیاده‌روی به بهبود وضعیت زانو کمک میکنند. انجام ورزش‌هایی که کمترین فشار را روی زانو وارد میکنند نیز ممکن است مفید باشد، اما اگر درد زانو شما شدید است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
چگونه در تمرینات ورزشی از تکنیک‌های صحیح استفاده کنم تا به زانوهایم آسیب وارد نشود؟
انجام تمرینات با تکنیک صحیح و مشاوره با یک مربی ورزشی یا فیزیوتراپیست به جلوگیری از آسیبهای زانویی کمک میکند.
آیا درمان‌های طبیعی مانند ماساژ یا طب سوزنی می‌توانند به درمان درد زانو کمک کنند؟
برخی افراد ممکن است از ماساژ یا روشهای طب سوزنی برای کاهش درد زانو استفاده کنند. اما اثرات این روش‌ها برای همه یکسان نیست و قبل از استفاده بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.
آیا تغییر در نوع غذاها و رژیم غذایی میتواند در کاهش التهاب و درد زانو موثر باشد؟
بله، رژیم غذایی سالم و کاهنده التهاب ممکن است به بهبود وضعیت درد زانو کمک کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مواد غذایی مانند ماهی، میوه‌ها و سبزیجات و کاهش مصرف مواد قندی و غذاهای غنی از پروتئین میتواند به کاهش التهاب و درد زانو کمک کند.
