دیسککتومی و هر آنچه که باید درباره این جراحی ستون مهره بدانید!

دیسک ‌های بین ‌مهره ‌ای نقش مهمی در عملکرد صحیح ستون فقرات دارند. این ساختارها به ‌عنوان بالشتک ‌هایی بین مهره‌ ها عمل می‌ کنند. وظیفه آن ها، کمک به توزیع فشار و حرکت انعطاف ‌پذیر ستون فقرات است. در برخی شرایط، دیسک ممکن است دچار پارگی یا فتق شود. این عارضه، منجر به فشار بر اعصاب نخاعی و بروز درد، بی‌ حسی یا ضعف عضلانی می گردد. در این موارد، اگر روش‌ های غیرجراحی به نتیجه نرسند، پزشکان ممکن است گزینه «جراحی دیسککتومی» را پیشنهاد دهند.

جراحی حذف دیسک، به حذف بخش آسیب ‌دیده دیسک و کاهش فشار بر روی اعصاب می پردازد. این روش یکی از مؤثرترین درمان‌ ها برای مشکلات مزمن و شدید دیسک است. جراحی حذف دیسک معمولاً با تجهیزات پیشرفته مانند میکروسکوپ جراحی یا ابزارهای جراحی کم ‌تهاجمی انجام می ‌شود. این موضوع خطرات جراحی را کاهش داده و زمان بهبودی را کوتاه ‌تر می ‌کند.

دیسککتومی چیست؟

دیسککتومی یکی از روش ‌های جراحی متداول در درمان مشکلات مرتبط با دیسک بین ‌مهره‌ ای است. دیسککتومی به معنای برداشت بخشی یا تمام دیسک آسیب ‌دیده در ستون فقرات است. این جراحی به ‌منظور کاهش فشار بر روی ریشه ‌های عصبی نخاعی و رفع درد یا علائم عصبی انجام می ‌شود. در جراحی دیسککتومی، در مواردی که درمان‌ های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب یا استراحت کافی مؤثر واقع نشوند، گزینه درمانی موثری است. دیسککتومی می ‌تواند در نواحی مختلف ستون فقرات شامل کمری، گردنی یا پشتی انجام شود. بسته به شدت و محل آسیب، روش ‌های متنوعی از جمله دیسککتومی باز یا میکرودیسککتومی مورد استفاده قرار می ‌گیرند. هدف از این جراحی، کاهش درد، بهبود عملکرد حرکتی و افزایش کیفیت زندگی بیمار است.

علت انجام دیسککتومی

اولین و اصلی ‌ترین علت انجام جراحی حذف دیسک، حذف فشار غیرعادی ناشی از فتق دیسک بر ریشه ‌های عصبی ستون فقرات است. هنگامی که دیسک بین‌ مهره ‌ای دچار برآمدگی یا پارگی می ‌شود، مواد داخلی آن می ‌توانند به سمت بیرون نشت کنند. چنین رخدادی، روی عصب ‌های اطراف فشار وارد کنند. این فشار موجب درد شدید در ناحیه آسیب ‌دیده و همچنین بی ‌حسی یا ضعف در اندام‌ ها می ‌شود.

در شرایطی ممکن است بیمار به دردهای مزمن و ناتوان کننده ای دچار شود. ابتدا پزشک تلاش می کند تا این دردها را به وسیله روش های غیر جراحی رفع کند. در صورتی که درد به قدری طاقت فرسا شود که به درمان های غیر جراحی پاسخ ندهد، باید حتما از جراحی کمک گرفت.

در مواردی نیز ممکن است بیمار به دلیل بیرون زدگی دیسک، دچار تنگی کانال نخاع شود. به همین دلیل، جراحی حذف دیسک به منظور رفع خطر در ناحیه نخاع ضروری است.

بیمارانی که شرایط وخیم تری دارند، دچار از بین رفتن کنترل مثانه یا روده می شوند. این شرایط می ‌تواند نشانه ‌ای از سندروم دم اسب (Cauda Equina Syndrome) باشد. پزشک برای این دسته از بیماران نیز جراحی حذف دیسک را پیشنهاد می کند.

در تمامی شرایط یادشده، جراحی دیسککتومی می ‌تواند به کاهش فشار بر اعصاب، تسکین درد و بهبود عملکرد بیمار کمک کند. این جراحی در برخی موارد بسیار ضروری است. در مواردی نیز بیمار می تواند بدون جراحی و با روش های دارویی و غیر تهاجمی درمان شود. بهتر است تشخیص این که آیا به جراحی نیاز دارید یا خیر را به پزشک معالج خود بسپارید. شما می توانید برای معاینه حضوری به کلینیک ارتوپدی سعادت آباد مراجعه کنید. در این کلینیک تلاش می کنیم تا حد ممکن از جراحی های بی مورد جلوگیری کنیم.

انواع تکنیک ‌های دیسککتومی

جراحی حذف دیسک می ‌تواند با روش‌ های مختلفی انجام شود. انتخاب تکنیک مناسب بستگی به شرایط بیمار، میزان آسیب ‌دیدگی و تجهیزات موجود دارد. رایج‌ ترین روش ‌ها عبارتند از:

چه زمانی نیاز به جراحی به روش دیسککتومی است؟

در بسیاری از موارد، درد ناشی از دیسک بین ‌مهره ‌ای با درمان ‌های غیرجراحی کاهش می یابد. روش هایی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب یا تزریق اپیدورال جزء درمان های اولیه پیش از جراحی شناخته می شوند؛ اما در موارد خاص، جراحی دیسککتومی ضروری می ‌شود. برای مثال اگر بیمار درد شدید و مداوم که بیش از شش هفته ادامه دارد را تجربه می کند، حتما باید جراحی شود. پزشک ابتدا بیماری را توسط راه های تشخیص و معاینه اثبات می کند. سپس در صورت عدم پاسخ دهی به درمان های غیر تهاجمی، روش جراحی را پیشنهاد می کند.

اگر بیماری دچار بی‌ حسی یا ضعف شدید در اندام‌ ها به‌ ویژه پاها یا دست ‌ها شده باشد، احتمالا به جراحی نیاز دارد. همچنین عدم کنترل ادرار یا مدفوع که نشانه ‌ای جدی از آسیب عصبی است، می تواند نیاز به جراحی را تشدید کند. چنانچه دیسک بر اعصاب حساس نخاعی فشار وارد کرده و عملکرد حرکتی را مختل کرده باشد، جراحی یک انتخاب منطقی و اثربخش است.

مزایای دیسککتومی

وقتی صحبت از جراحی می رسد، بسیاری از افراد از ترس تیغ جراحی و عوارض بعد از عمل، از درمان خودداری می کنند. در صورتی که باید بدانید برای برخی بیماری ها، استفاده از روش جراحی یک ضرورت است. در این شرایط، عمل جراحی نه تنها عوارضی ندارد، بلکه مزایای بی شماری برای بیمار خواهد داشت. در همین راستا، انجام جراحی حذف دیسک مزایای بسیاری برای بیماران دارد؛ به‌ ویژه آن دسته از افرادی که مدت‌ ها با درد شدید دست ‌و پنجه نرم می ‌کنند. چنین افرادی، روش‌ های دیگر برایشان مؤثر واقع نشده است. از جمله مهم‌ ترین مزایای جراحی حذف دیسک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش چشمگیر درد در ناحیه کمر، گردن یا اندام‌ ها
• بهبود عملکرد حرکتی و کاهش بی‌ حسی یا ضعف عضلانی
• بازگشت سریع ‌تر به فعالیت‌ های روزمره، به‌ ویژه در روش ‌های کم ‌تهاجمی مانند میکرودیسککتومی

جراحی حذف دیسک به ‌ویژه در بیمارانی که دچار فتق دیسک شدید یا تنگی کانال نخاعی هستند، بسیار ضروری است؛ چرا که می‌ تواند نقش تعیین‌ کننده‌ ای در بهبود کیفیت زندگی داشته باشد.

عوارض دیسککتومی

جراحی حذف دیسک یکی از ایمن ‌ترین روش ‌های جراحی ستون فقرات محسوب می ‌شود. با این وجود، مانند هر عمل جراحی، خطرات و عوارضی نیز دارد. از جمله شایع‌ ترین عوارض احتمالی جراحی حذف دیسک می توان موارد زیر را نام برد:

• عفونت محل جراحی یا اطراف دیسک
• خونریزی یا آسیب به اعصاب نخاعی
• احتمال بازگشت علائم در اثر فتق مجدد دیسک (حدود ۵ تا ۱۵ درصد)

همچنین در برخی بیماران ممکن است پس از جراحی، سفتی عضلات یا کاهش دامنه حرکتی موقتی بروز کند. آگاهی کامل از عوارض احتمالی قبل از تصمیم‌ گیری برای جراحی، بسیار مهم است. توجه داشته باشید اگر جراحی شما زیر نظر پزشک متخصص انجام شود، این عوارض را در پی ندارد. بهتر است هنگام انتخاب پزشک معالج، به خوبی تحقیق کنید. شما می توانید برای معاینه و بررسی لزوم جراحی به کلینیک ارتوپدی سعادت آباد مراجعه کنید.

دیسککتومی چگونه انجام می ‌شود؟

فرآیند انجام جراحی حذف دیسک بستگی به نوع تکنیکی دارد که پزشک انتخاب می ‌کند. به‌ طور کلی، مراحل جراحی شامل بیهوشی، دسترسی به دیسک، برداشت بخش آسیب‌ دیده و بستن محل برش است. از جمله مراحل اصلی این جراحی عبارتند از:

• بیهوشی عمومی یا بی ‌حسی موضعی بسته به تکنیک انتخابی
• ایجاد برش کوچک در پوست و بافت برای دسترسی به مهره‌ ها
• برداشت بخشی از دیسک که بر عصب فشار وارد می ‌کند با استفاده از ابزارهایی مانند فورسپس دیسک یا دستگاه‌ های مکنده
• بررسی عصب آزاد شده برای اطمینان از رفع فشار
• بستن محل جراحی با بخیه و پانسمان مناسب

در روش ‌های کم‌ تهاجمی، از تجهیزات تخصصی مانند میکروسکوپ جراحی و لوله‌های کوچک استفاده می ‌شود. این لوازم، دوران نقاهت را کاهش می‌ دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با روش های جراحی حذف دیسک، با کلینیک ارتوپدی سعادت آباد در تماس باشید.

مراقبت‌ های بعد از جراحی دیسککتومی

باید توجه داشته باشید که بروز برخی عوارض پس از عمل، به عدم مراقبت های صحیح در دوره نقاهت توسط بیمار برمی گردد. دوره نقاهت پس از جراحی دیسککتومی نقش بسیار مهمی در موفقیت نهایی درمان دارد. رعایت دقیق توصیه‌ های پزشک می ‌تواند از بروز عوارض جلوگیری کرده و به بهبودی کامل کمک کند. مراقبت‌ های مهم بعد از دیسککتومی به شرح زیر انتظار می روند:

• استراحت کافی در روزهای اول بعد از جراحی
• اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین و حرکات ناگهانی تا چند هفته
• شروع فیزیوتراپی طبق تجویز پزشک برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات
• همچنین بیماران باید مراقب علائم عفونت، درد شدید یا تب باشند. در صورت مشاهده این نشانه ‌ها، فوراً با پزشک مشورت کنند. شما می توانید روش های مراقبت در دوره نقاهت را از پزشکان کلینیک ارتوپدی سعادت آباد یاد بگیرید.

سخن آخر

جراحی دیسککتومی یکی از مؤثرترین روش‌ های جراحی برای درمان مشکلات جدی دیسک بین‌ مهره‌ ای است. این جراحی می ‌تواند نقش به سزایی در کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی ایفا کند. آشنایی کامل با فرآیند، مزایا و عوارض احتمالی آن به بیماران کمک می‌ کند تا با آگاهی و اطمینان تصمیم ‌گیری کنند.

جراحی حذف دیسک در بسیاری از موارد نتایج بسیار موفقی به همراه دارد؛ اما انتخاب این روش باید با تشخیص دقیق پزشک متخصص و پس از بررسی کامل علائم و وضعیت بالینی بیمار صورت گیرد. رعایت توصیه ‌های پس از عمل و شرکت در جلسات توانبخشی، کلید موفقیت بلندمدت در درمان این اختلال است. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.